Rada Ministrów przyjęła 5 kwietnia br. projekt ustawy o szczególnych zasadach wykonywania niektórych zadań z zakresu informatyzacji działalności organów administracji podatkowej, służby celnej i kontroli skarbowej.

Ustawa umożliwić ma stworzenie systemu teleinformatycznego, który będzie wspierał organy administracji podatkowej, służby celnej i kontroli skarbowej w zwalczaniu oszustw i wyłudzeń podatku VAT oraz przyczyni się do uszczelnienia systemu poboru tego podatku. Jak podkreślają autorzy projektu, przygotowanie tej ustawy stanowi spełnienie obietnicy złożonej przez premier Beatę Szydło w exposé, w którym zapowiedziała rozwiązania ograniczające zakres wyłudzeń podatku VAT.

Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, w praktyce chodzi o budowę, rozbudowę lub unowocześnienie istniejących systemów teleinformatycznych oraz budowę systemów teleinformatycznych wspierających administrację podatkową, służbę celną i kontrolę skarbową w wykrywaniu naruszeń prawa podatkowego. Systemy te będą wykorzystywane do przetwarzania informacji niejawnych oraz informacji zawierających tajemnice ustawowo chronione i będą służyły ochronie bezpieczeństwa finansowego państwa.

Działania te będą realizowane przez specjalnie powołaną przez Skarb Państwa spółkę celową (spółkę z o.o.). Oznacza to, że przedmiotem działalności tej spółki nie będzie pozyskiwanie i administrowanie danymi podatników, ale właśnie przygotowanie rozwiązań informatycznych i wyposażenie organów administracji podatkowej, służby celnej i kontroli skarbowej w systemy teleinformatyczne, urządzenia informatyczne lub oprogramowanie zapewniające zwiększenie efektywności działań tych organów. W przypadku konieczności przetwarzania danych osobowych zawarta zostanie – przewidziana ustawą o ochronie danych osobowych – stosowna umowa zapewniająca ich ochronę. Spółka celowa nie będzie prowadziła działalności komercyjnej, gdyż ma być podmiotem realizującym wyspecjalizowane i szczegółowo określone usługi publiczne, jedynie na rzecz organu założycielskiego. Spółka ta nie będzie miała także dostępu do tajemnic handlowych.

Jak podkreślają projektodawcy, wprowadzone zmiany służyć ograniczeniu nieprawidłowości w obszarze finansów publicznych i obrotu towarowego. Mają prowadzić do sprawnego wykrywania nadużyć podatkowych i zapobiegać ich powstawaniu. Powinny zapewnić ochronę rynku przez ograniczenie szarej strefy i zmniejszenie luki podatkowej. - W tym kontekście podstawowym celem ustawy jest doprowadzenie do zmniejszenia luki w VAT – chodzi o zmniejszenie różnicy między oczekiwanymi a faktycznymi wpływami do budżetu państwa z tego podatku. Projektowane rozwiązania mają także zwiększyć efektywność poboru podatku VAT i przeciwdziałać nadużyciom w tym obszarze. Niedobór podatku VAT jest szacowany przez różne źródła od 25 do 40 mld zł. W praktyce powinna wzrosnąć skuteczność wykrywania przestępstw i wykroczeń skarbowych oraz powinna zwiększyć się karalność ich sprawców. Chodzi też o szybkie egzekwowanie wyłudzonych lub niezapłaconych kwot. Efektem nowych rozwiązań będzie również mniejsza liczba nieuzasadnionych kontroli u przedsiębiorców - czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Jego autorzy podkreślają też, że w wielu krajach należących do OECD wdraża się systemy informatyczne, które wspomagają zmniejszenie luki finansowej w dochodach państwa z tytułu podatków, w tym z VAT.

Ustawa ma obowiązywać po 7 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.