Senat podjął decyzję o zmianie normatywnego wyrażenia zasady in dubio pro tributario. Zgodnie z poprawką zasada ta otrzymuje nowe brzmienie: "Niedające się usunąć wątpliwości co do wykładni przepisów prawa podatkowego organ rozstrzyga na korzyść podatnika lub innej strony postępowania". Sytuacja, w której istnieją „niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego” powinna prowadzić do wniosku, że taki przepis jest niekonstytucyjny, nie można bowiem z jego treści odczytać żadnej normy. Taki przepis nie powinien być stosowany, tylko poddany kontroli konstytucyjnej. Tymczasem zasada ta ma obejmować przypadki, w których brzmienie przepisu dopuszcza różne i równoważne jego wykładnie. Wówczas należy dać pierwszeństwo wykładni na korzyść podatnika. Poprawka Senatu zakłada więc, że przedmiotem zastosowania zasady rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika powinno być ustalenie jednego znaczenia przepisu, gdy z treści przepisu można odczytać różne jego znaczenia, a nie gdy z przepisu nie można odczytać żadnego znaczenia).

Zobacz: Fiskus rozstrzygnie wątpliwości na korzyść podatnika >>

Kwestionowany przez Senat przepis nakazuje rozstrzygać niedające się usunąć wątpliwości na korzyść podatnika. Poza zakresem przepisu pozostaje więc objęcie nakazem uwzględniania wątpliwości na korzyść płatników, inkasentów, następców prawnych i osób trzecich odpowiadających za zaległości podatkowe. Pozbawienie tej grupy ochrony wynikającej z nakazu rozstrzygania wątpliwości na ich korzyść, prowadzi do zawężenia możliwości stosowania dyrektywy wykładni na korzyść adresatów przepisów podatkowych. Takie zróżnicowanie trudno uznać za uzasadnione. Poprawka Senatu zmierza do rozszerzenia zakresu zasady także na innych niż podatnicy adresatów przepisów prawa podatkowego.

Senat skreślił też rozwiązanie, zgodnie z którym podatnik, na żądanie kontrolującego, jest obowiązany zapewnić dostęp do dokumentacji w miejscu jej przechowywania. Zgodnie z art. 80a ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, kontrolę działalności gospodarczej przedsiębiorcy przeprowadza się w miejscu przechowywania dokumentacji (innym niż siedziba lub miejsce prowadzenia działalności) jedynie za zgodą (lub na wniosek) kontrolowanego. Jednocześnie, zgodnie ze zdaniem drugim tego przepisu, kontrolowany jest obowiązany do zapewnienia dostępu do dokumentacji w miejscu jej prowadzenia lub przechowywania, jeśli udostępnienie jej w siedzibie może w znacznym stopniu utrudnić wykonywanie przez kontrolowanego działalności gospodarczej. Przepis ten, z jednej strony, pozwala więc na przeprowadzenie kontroli w miejscu przechowywania dokumentacji tylko za zgodą przedsiębiorcy. Z drugiej strony stanowi o obowiązku zapewnienia dostępu do dokumentacji w miejscu prowadzenia lub przechowywania, jeśli udostępnienia jej w siedzibie może utrudniać prowadzenie działalności przez przedsiębiorcę. W celu usunięcia sprzeczności Senat zdecydował się na skreślenie zdania drugiego w tym przepisie.

Zobacz: Decyzja o miejscu prowadzenia kontroli powinna należeć do przedsiębiorcy >>

Informacja pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego

Dowiedz się więcej z książki
Ordynacja podatkowa. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł