Resort przypomniał, że w ostatnich latach rośnie przestępczość gospodarcza, związana z oszustwami w podatku VAT. Funkcjonowanie tzw. karuzel podatkowych potwierdzone zostało zarówno poprzez wyniki analizy ryzyka, jak i przeprowadzone kontrole skarbowe. Tylko w latach 2012 – 2013 wykryto prawie 310 tys. fikcyjnych faktur, które wykorzystane zostały w przestępczym procederze. W 2013 r. kontrola skarbowa ujawniła nieprawidłowości na kwotę ponad 6 mld zł, a w pierwszym kwartale 2014 r. już na ponad 2 mld.

Celem oszukańczego procederu jest najczęściej wyłudzenie podatku VAT, który w rzeczywistości nigdy wcześniej nie został zapłacony lub unikanie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Celem oszustwa karuzelowego może być także wprowadzenie do obrotu towarów z nielegalnych źródeł (przemyt) lub zalegalizowanie środków finansowych (pranie pieniędzy). Proceder pozwala również na obniżenie cen towarów i zaoferowanie ich do sprzedaży na warunkach nieosiągalnych dla uczciwego przedsiębiorcy, sprzedającego te same produkty.

W oszustwie karuzelowym bierze najczęściej udział grupa kilku lub kilkunastu firm funkcjonujących jako ogniwa podatkowej karuzeli. Zawierają one pozorne transakcje a ich siedziby umiejscowione są zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Unii Europejskiej. W uproszczeniu wygląda to tak, że firma z kraju UE sprzedaje towar do innego kraju unijnego wykorzystując zerową stawkę VAT, która obowiązuje w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Firma, która sprzedaje towar kontrahentowi z innego państwa członkowskiego, nie deklaruje podatku VAT do wpłaty. Jednocześnie korzysta z prawa do odliczenia VAT naliczonego, zawartego w fakturach zakupu. Następnie nabywca natychmiast sprzedaje ten sam towar kolejnej firmie, ta kolejnej, a ostatecznie towar sprzedawany jest w kraju w cenie niższej od rynkowej lub ponownie wywożony jest do innego kraju unijnego. Podmioty zobowiązane do zadeklarowania i wpłaty VAT nie wpłacają go, często znikając nim zostaną podjęte działania zapobiegawcze.

W celu wzmocnienia skuteczności przeciwdziałania oszustwom w podatku VAT i ich negatywnym skutkom dla budżetu i uczciwej konkurencji w obrocie gospodarczym, resort finansów wystąpił z inicjatywą wdrożenia nowych, dotychczas nie stosowanych w kraju, rozwiązań ukierunkowanych na zwalczanie tego rodzaju przestępstw podatkowych. Jednym z nich jest właśnie "list ostrzegawczy". Podobne rozwiązanie funkcjonuje już np. w Holandii, gdzie odnotowano jego wysoką skuteczność.

Zobacz: Listy ostrzegawcze pomysłem na ograniczenie oszustw w VAT >>

Wystosowanie listu ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, poprzez szybkie poinformowanie przedsiębiorców o zagrożeniach,. W założeniach, list będzie miał formę komunikatu informującego o zaobserwowanych w danej branży mechanizmach przestępczych. Informacje w nim zawarte, pozwolą przedsiębiorcy uniknąć nieświadomego uwikłania w oszustwo podatkowe. Pozwoli na to opis charakterystycznych cech transakcji wykorzystywanych w nieuczciwych mechanizmach. „List ostrzegawczy" nie będzie miał charakteru prawnego, wymagającego zmian legislacyjnych ale jego wartość informacyjna znacząco zwiększy bezpieczeństwo, uczciwej działalności gospodarczej.

Komunikaty dotyczące wskazanych branż narażonych na oszustwa mają być, w założeniu, przygotowywane przez Ministerstwo Finansów wspólnie z Ministerstwem Gospodarki i publikowane na stronach internetowych obu resortów. Informacje w nich zawarte opierałyby się o dwa podstawowe źródła: informacje z prowadzonych przez organy kontroli skarbowej postępowań kontrolnych oraz działań analitycznych służb skarbowych. Istotnym źródłem pozostaną także, sygnały o nadużyciach pochodzące od samych przedsiębiorców.

W czerwcu, Ministerstwo Finansów we współpracy z Ministerstwu Gospodarki, skonsultuje projekt uregulowań dotyczących „listu ostrzegawczego" z organizacjami reprezentującymi przedsiębiorców.