Zgodnie z projektem, klauzula znajdzie zastosowanie, jeżeli czynność została dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, jest sprzeczna z celem ustawy podatkowej, a sposób działania był sztuczny. Zdaniem Rafała Iniewskiego, wiceprzewodniczącego Rady Podatkowej, przesłanki te, są nieprecyzyjne i niejasne, przez co organy podatkowe będą dysponować dużą uznaniowością przy ich ocenie.

Projekt przewiduje, że klauzula miałaby zastosowanie tylko wtedy, gdyby korzyść uzyskana przez podatnika w wyniku kwestionowanych przez fiskusa sztucznych czynności, przekraczała w roku podatkowym kwotę 100 tys. zł. W opinii ekspertów Lewiatana, taka wysokość progu „korzyści podatkowej" oznacza w praktyce objęcie małych podatników a nie dużych międzynarodowych struktur. Samo istnienie takiej regulacji istotnie podnosi ryzyko prowadzenia działalności. Także zaproponowana w projekcie wysokość opłaty za wydanie opinii zabezpieczającej (20 tys. zł) spowoduje, że dla większości podatników nie będzie ona dostępna.

Zdaniem Rady Podatkowej, ze względu na wagę i istotność spraw, w których zastosowanie znajdzie klauzula obejścia prawa należy zapewnić realną dwuinstancyjność postępowania. Rozwiązaniem może być wprowadzenie w strukturach Ministerstwa Finansów specjalnej jednostki organizacyjnej rozpatrującej odwołania, tak aby odwołanie od decyzji, było rozpatrywane przez osoby maksymalnie niezależne od osób, które prowadziły postępowanie podatkowe zakończone decyzją w pierwszej instancji.

Zgodnie z projektem, minister finansów miałby wydawać tzw. opinie zabezpieczające, mające gwarantować, że określone działania podatnika nie będą ocenione jako unikanie opodatkowania. Powołana ma zostać niezależna od ministerstwa Rada ds. Unikania Opodatkowania, opiniująca sporne sprawy dotyczące unikania opodatkowania.

Jednak niezależność tej Rady budzi wątpliwości ekspertów podatkowych Konfederacji Lewiatan. Co prawda w projekcie przyjętym przez rząd nie ma już zapisu, zgodnie z którym większość członków Rady byłaby przedstawicielami ministra finansów i rządu, jednak zaproponowanych przedstawicieli „nauki" i tak ma powoływać minister finansów. W skład Rady wchodzić będzie po 2 przedstawicieli ministra finansów i szkół wyższych oraz po jednym przedstawicieli Naczelnego Sądu Administracyjnego, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Ministra Sprawiedliwości, Krajowej Izby Doradców Podatkowych oraz Rady Dialogu Społecznego.

Dowiedz się więcej z książki
Ordynacja podatkowa. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł