Przekazaliśmy potencjalnemu klientowi z USA próbki (400 kg - wartość ok. 120 USD) naszego wyrobu. Czy koszt wytworzenia przekazanego nieodpłatnie wyrobu jest kosztem uzyskania przychodów?

Wydatek poniesiony przez podatnika w związku z wytworzeniem wyrobów, które następnie są przez niego przekazywane jako próbki może być uwzględniony w rachunku podatkowym po stronie kosztów.
Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) do podatkowych kosztów uzyskania przychodu zalicza się te wydatki, które zostały poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, a które z puli kosztów nie zostały wyłączone przez samego ustawodawcę. Katalog wydatków niestanowiących kosztów podatkowych zamieszczony został w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Badając czy wydatek może być kosztem, w pierwszej kolejności należy ustalić czy spełnia on warunki dla sklasyfikowania go jako celowy.
Jak zostało wskazane w treści pytania, w analizowanym przypadku podatnik przekazuje potencjalnemu klientowi z USA próbki wytwarzanych przez siebie produktów.
Przyjąć można, że produkty takie wydawane są w celu zachęcenia kontrahenta do ich nabywania - przekazywane są wyroby podatnika, zatem zapewne wydawane są one w ramach reklamy lub jako element oferty handlowej. W obu przypadkach wydatek jest celowy gdyż działanie ma spowodować uzyskanie przez podatnika przychodu. O reklamie należy mówić w tych przypadkach, w których przekazując wyroby podatnik ma zamiar uwypuklić ich zalety, zaprezentować ich walory, a w których przekazane próbki nie stanowią elementu oferty handlowej, w znaczeniu, jaki pojęcie te posiada na gruncie art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.).

Jednocześnie należy stwierdzić, iż okoliczności i cel przekazania takich wyrobów decydują o tym, że czynność taka nie może być uznana za reprezentacyjną, (tj. służącą tworzeniu wizerunku podatnika jako bogatego, zasobnego, hojnego).

Konkludując należy stwierdzić, że zarówno w przypadku wydania wyrobów w ramach reklamy jak i jako elementu oferty wydatek poniesiony na ich wytworzenie nie tylko jest celowy, ale dodatkowo nie został wyłączony z puli kosztów przez ustawodawcę (z uwagi na to, że wydanie próbek nie jest reprezentacją nie ma zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p.)
To oznacza, że wydatek taki (tj. poniesiony przez podatnika w związku z wytworzeniem wyrobów, które są przekazywane przez podatnika jako próbki) może być uwzględniony w rachunku podatkowym po stronie kosztów.

Zaprezentowane powyżej stanowisko potwierdzane jest przez organy podatkowe, m.in. w piśmie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z dnia 9 maja 2006 r., nr IIUSpbIA/1/425-59/37b/23/06/BB), www.mf.gov.pl: "(...) Przekazując próbki produkowanych wyrobów Spółka ma na celu zaprezentowanie ich walorów i właściwości. W tej sytuacji należy uznać, że przekazanie próbek wyrobów stanowi ich reklamę, z wyjątkiem próbek stanowiących ofertę, zdefiniowaną w art. 66 ustawy Kodeks cywilny, zatem:
• wartość przekazanych próbek wyrobów produkowanych przez Spółkę (w koszcie ich wytworzenia) na targach i innych imprezach bezimiennym nabywcom będzie w całości stanowić koszt uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego w momencie ich przekazania, jeżeli udział w targach i innych imprezach jest dostępny dla wszystkich. W przeciwnym przypadku, tj. w sytuacji udziału w targach czy imprezach określonej, zamkniętej grupy osób, pomimo że jest to grupa anonimowa, zastosowanie znajdzie ograniczenie nałożone przez art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy podatkowej,
• wartość przekazanych wyrobów (w koszcie ich wytworzenia) będzie stanowić koszty uzyskania przychodów w pełnej wysokości, jako wydatki związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej, jeżeli próbki wyrobów produkowanych przez Spółkę przekazywane są w ramach oferty skierowanej do konkretnego nabywcy lub oferty przetargowej, pod warunkiem, że jest to oferta w rozumieniu art. 66 ustawy Kodeks cywilny.

Jeżeli jednak próbki wyrobów nie będą przekazywane w ramach oferty w rozumieniu art. 66 ustawy Kodeks cywilny, wówczas przy takim przekazaniu próbek również będzie miało zastosowanie ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym"
(pismo nieaktualne w części dotyczącej publicznego lub niepublicznego charakteru reklamy).