Kancelaria prawna (prowadząca PKPiR) skupuje od osób fizycznych wierzytelności tych osób w stosunku do firm ubezpieczeniowych. Chodzi o odszkodowania komunikacyjne (w opinii kancelarii zaniżone).
Kancelaria podejmuje czynności zmierzające do podwyższenia kwoty roszczenia odszkodowawczego, które zostało scedowane na kancelarie. W zamian za cesję poszkodowany otrzymał od kancelarii zryczałtowana kwotę.
W chwili zakupu kwota roszczenia nie jest jeszcze znana, ustalana jest w toku prac między innymi dzięki opinii rzeczoznawcy oraz często weryfikowane przez sąd.
Jakie skutki transakcja ta wywoła na gruncie PCC?
Chodzi o zakup wierzytelności, której wysokość nie jest jeszcze znana?


Podstawa opodatkowania PCC w przypadku umowy sprzedaży (czy to praw, czy to rzeczy) nie jest oparta ani o kwotę otrzymaną za sprzedaż, ani o kwotę należną. Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Fizyczne zbywające te prawa nie prowadzą działalności gospodarczej, względnie, że prowadzona przez nie działalność gospodarcza nie ma nic wspólnego z tymi roszczeniami, opisywana transakcja podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Podatnikiem tego podatku, w przypadku umowy sprzedaży, jest kupujący (czyli kancelaria). Powinniście Państwo zatem rozliczyć się z należnego podatku, składając deklarację podatkową i płacąc podatek we właściwym urzędzie skarbowym.
Podstawa opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych, w przypadku umowy sprzedaży (czy to praw, czy to rzeczy) nie jest oparta ani o kwotę otrzymaną za sprzedaż, ani o kwotę należną. Jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Przepis art. 6 ust. 2 u.p.c.c. stanowi, że wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Z pewnością ustalenie wartości rynkowej przy obrocie tego rodzaju roszczeniami jest dość utrudnione. Z jednej strony w momencie zakupu wartość roszczenia nie jest jeszcze dokładnie znana. Ponadto – nie jest pewne, że roszczenie zostanie zrealizowane.
Przepisy u.p.c.c. są wszakże jednoznaczne. Podstawą opodatkowania jest w tym przypadku wartość rynkowa, zaś podstawę opodatkowania trzeba ustalić w ciągu 14dni od dnia dokonania transakcji, aby w tym czasie rozliczyć się z należnego podatku.
W piśmie z dnia 23 września 2008 r. ILPB2/436-59/08-2/AJ, http://sip.mf.gov.pl, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że "co do zasady wartość rynkowa sprzedaży praw majątkowych (również wierzytelności) jest kształtowana przez cenę przeciętną". Powyższe niewiele oczywiście wyjaśnia.
Wydaje się, że można wyznaczyć wartość rynkową nabywanego prawa majątkowego jako iloczyn dwóch czynników – po pierwsze spodziewanej wartości roszczenia, po drugie – współczynnika egzekwowalności.
Jeśli więc przykładowo spodziewana wartość roszczenia wynosi 500 zł i jest 80% szans na jego wyegzekwowanie, to wówczas można by przyjąć, że wartość rynkowa roszczenia wynosi 400 zł (500 zł x 80%).