Spółka z o.o. nabyła w 2009 r. usługi od swojego udziałowca - spółki francuskiej. Usługi zostały zafakturowane i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki z o.o. W 2010 r., w związku z trudną sytuacją finansową, spółka z o.o. nie jest w stanie uregulować zobowiązań za wykonane usługi. W tej sytuacji spółka francuska zamierza umorzyć zobowiązania spółki z o.o. Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wartość umorzonych zobowiązań stanowić będzie dla spółki z o.o. przychód podatkowy.
W którym roku spółka z o.o. powinna wykazać przychód z tytułu umorzenia?
Czy w związku z tym umorzeniem, w spółce z o.o. wystąpi przychód z tytułu otrzymanych nieodpłatnie świadczeń (usługi zostały wykonane, a nie nastąpiła zapłata)?
Czy umorzenie zobowiązań w 2010 r. będzie miało wpływ na zakwalifikowanie w 2009 r. kosztów usług do kosztów uzyskania przychodów, w szczególności w kontekście art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych tj. w kontekście powiązań kapitałowych między spółką z o.o. a spółką francuską (udziałowcem)?

1) Momentem powstania przychodu jest moment umorzenia zobowiązania, czyli przychód powstał w 2010 r.
2) Tytułem do powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia jest umorzenie zobowiązania, a nie nabycie nieodpłatne usługi (usługa miała charakter odpłatny).
3) Umorzenie zobowiązania w 2010 r. nie wpływa na możliwość zaliczenia wydatków związanych z nabyciem usługi do kosztów uzyskania przychodów 2009 r.
Przedstawiony w pytaniu problem dotyczy podatkowych skutków umorzenia zobowiązania wynikającego z faktury za usługę wykonaną na rzecz polskiej spółki przez jej udziałowca - spółkę francuską.
Pierwsza wątpliwość dotyczy momentu powstania przychodu z tytułu umorzonego zobowiązania - czy będzie to rok, w którym wykonana została usługa, czy rok, w którym należność została umorzona. Odpowiadając na to pytanie należy stwierdzić, że momentem powstania przychodu jest moment, w którym należność wynikająca z faktury za usługę została umorzona. To jest moment świadczenia, które polega na rezygnacji z należności (umorzenie przez wierzyciela jego wierzytelności). Przysporzenie po stronie polskiej spółki stanowi kwota umorzonego zobowiązania. Przysporzeniem nie była natomiast sama usługa - usługa była wykonana odpłatnie, stąd brak podstaw do uznania, że usługa stanowiła nieodpłatne świadczenie.
Opisany w pytaniu przychód z tytułu umorzenia zobowiązania stanowi przychód, o którym mowa w przepisie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p.
Skoro tytułem powstania przychodu jest umorzenie zobowiązania, to przychód powstał w 2010 r.