Pytanie

Spółka z o.o. posiada ziemię rolną (ok. 1 ha), na którą w chwili obecnej jest złożony wniosek w starostwie powiatowym o wydanie koncesji na wydobywanie kopalin (piaski, żwiry).
Jakie opłaty i podatki związane z wydobywaniem należy płacić i jakich czynności należy jeszcze dokonać, aby wydobywać kopaliny?
Jakie informacje i do jakich organów należy zgłaszać w związku z wydobywaniem kopalin?
Czy trzeba zgłosić w gminie zmianę opodatkowania tego "kawałka" ziemi z podatku rolnego na jakiś inny i od jakiego momentu?

Odpowiedź

Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin z gruntu należącego do spółki oznaczać będzie zajęcie jego na prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji - opodatkowanie tego gruntu podatkiem od nieruchomości.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - u.p.o.l., opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają, między innymi, grunty. Jak jednocześnie stanowi art. 2 ust. 2 u.p.o.l., opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Jak wynika z art. 1a ust. 1 pkt 4 u.p.o.l., przez działalność gospodarczą w rozumieniu u.p.o.l. uważa się działalność, o której mowa w przepisach prawa działalności gospodarczej. Jak natomiast stanowi art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, działalnością gospodarczą jest, między innymi, poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż.

Z powyższych przepisów wynika, że rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin z gruntu należącego do spółki oznaczać będzie zajęcie jego na prowadzenie działalności gospodarczej. Tym samym od tego momentu (a ściślej - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęta zostanie przedmiotowa działalność - zob. art. 6 ust. 1 u.p.o.l.) grunt ten podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości (według stawki dla gruntu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej - zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a u.p.o.l.). W celu uwzględnienia tego faktu spółka powinna - w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin z tego gruntu - skorygować deklarację w zakresie podatku od nieruchomości (zob. art. 6 ust. 9 pkt 2 u.p.o.l.; ewentualnie w tym samym terminie złożyć po raz pierwszy taką deklarację, jeśli nie była ona dotychczas składana - zob. art. 6 ust. 9 pkt 1 u.p.o.l.).

Ponadto pragnę wyjaśnić, że dokonanie wpisu do rejestru działalności gospodarczej w przypadku wydobywania kopalin stanowi czynność urzędową podlegającą opłacie skarbowej. Opłata skarbowa z tego tytułu wynosi 616 zł (zob. poz. 36 pkt 10 załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej - Dz. U. Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.).

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin przez spółkę wymaga również zmiany umowy spółki (jeśli prowadzenie działalności gospodarczej w tym zakresie nie zostało wcześniej wskazane w umowie) oraz zgłoszenia zmiany sądowi rejestrowemu w celu wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego (zob. art. 168 w zw. z art. 166 § 1 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych. W mojej ocenie czynności tych (tj. zmiany umowy spółki oraz zgłoszenia zmiany) należy dokonać po uzyskaniu koncesji na wydobywanie kopalin przez spółkę.
Na zakończenie pragnę wyjaśnić, że przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesje na wydobywanie kopaliny ze złóż, wnoszą opłaty eksploatacyjne (zob. art. 134 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, Dz. U. Nr 163, poz. 981 – dalej u.p.g.g.). Stawki opłat eksploatacyjnych dla poszczególnych rodzajów kopalin określa załącznik do u.p.g.g. (zob. art. 134 ust. 2 u.p.g.g.), z zastrzeżeniem, że stawki te podlegają corocznej zmianie stosownie do średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, planowanego w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy (zob. art. 136 ust. 1 u.p.g.g.). Aktualna wysokość stawki opłaty eksploatacyjnej dla piasków i żwirów to 0,51 zł za tonę.
Opłaty eksploatacyjne wnosi się przed upływem miesiąca następującego po półrocznych okresach rozliczeniowych trwających odpowiednio od 1 stycznia do 30 czerwca oraz od 1 lipca do 31 grudnia w 60 proc. na rachunek bankowy gminy, na terenie której jest prowadzona działalność (albo – w przypadku prowadzenia działalności na terenie dwóch lub więcej gmin - na rachunki bankowe gmin, na których jest prowadzona działalność), a w 40% na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (zob. art. 137 ust. 1 i 2 w zw. z art. 141 u.p.g.g.).

W tym samym terminie przedsiębiorcy, o których mowa, przedstawiają organowi koncesyjnemu, gminie, na terenie której jest prowadzona działalność, oraz Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej kopie dowodów dokonanych wpłat, a także informację zawierającą dane identyfikujące przedsiębiorcę, nazwę złoża, numer koncesji na wydobywanie kopaliny z tego złoża, rodzaj i ilość kopaliny wydobytej w okresie rozliczeniowym, przyjętą stawkę oraz wysokość ustalonej opłaty, w tym przypadającej gminie, na terenie której jest prowadzona działalność, oraz Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jeżeli wydobycie prowadzi się na terenie więcej niż jednej gminy - w informacji określa się również ilość kopaliny wydobytej z terenów poszczególnych gmin, a także wysokość przypadającej na nie opłaty eksploatacyjnej (zob. art. 137 ust. 3 u.p.g.g.). Wzór tej informacji określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie wzorów druków informacji dotyczącej opłaty za wydobytą kopalinę, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz podziemne składowanie odpadów (Dz. U. Nr 282, poz. 1658).

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego