Według art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych, natomiast w przepisie wykonawczym podano, że stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 u.p.t.u. obniża się do wysokości 7% również w odniesieniu do robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych. Posługując się wykładnią językową, ustawodawca obowiązek podatkowy szczególny tj. nie później niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania, przeznaczył dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych, natomiast obniżoną stawkę 7% do robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych. Czytając literalnie przepis można stwierdzić, że remonty i konserwacje nie dotyczą obowiązku podatkowego według art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) u.p.t.u. ponieważ nie są wymienione, tak jak w przepisach wykonawczych. Według ustawy o rachunkowości zakupione roboty budowlane, czy budowlano-montażowe, powodują zwiększenie aktywów trwałych, natomiast remonty i konserwacje, jako usługi obce, stanowią koszty. Interpretacja organów podatkowych idzie dalej w kierunku prawa budowlanego, gdzie także remonty stanowią usługi budowlane, natomiast konserwacje nie.
Jaki jest zatem moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług remontowych i konserwacyjnych?
W przypadku usług remontowych oraz usług konserwacyjnych obowiązek podatkowy powstaje co do zasady zgodnie z art. 19 ust. 1 u.p.t.u., czyli z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli jednak wykonanie przedmiotowych usług powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, zgodnie z art. 19 ust. 4 u.p.t.u.
Jak wynika z pytania, jego autor ma wątpliwości co do momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku świadczenia usług remontowych oraz usług konserwacyjnych. Powyższe wątpliwości powstały na gruncie analizy art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), - dalej u.p.t.u., zgodnie z którym w przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług oraz § 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) - dalej r.w.p.u.

Przepisy dotyczące momentów powstania obowiązku podatkowego należy interpretować wprost. Nie dopuszczalne jest dokonywania ich interpretacji rozszerzającej. Z art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) u.p.t.u. wynika, iż szczególny moment powstania obowiązku podatkowego ustawodawca zarezerwował jedynie dla usług budowlanych i usług budowlano-montażowych, a nie dla usług remontowych oraz usług konserwacyjnych. Nie można w żadnej mierze tych pojęć utożsamiać, czy też stosować zamiennie. O tym, że te pojęcia nie są utożsamiane przez ustawodawcę świadczy choćby treść § 6 ust. 2 pkt 1 r.w.p.u. Niedopuszczalne jest bowiem nadawanie takiego samego zakresu znaczeniowego dwóm pojęciom na gruncie jednego aktu prawnego.
Powyższe oznacza zatem, że w przypadku usług remontowych oraz usług konserwacyjnych obowiązek podatkowy powstaje co do zasady zgodnie z art. 19 ust. 1 u.p.t.u., czyli z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli jednak wykonanie przedmiotowych usług powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, zgodnie z art. 19 ust. 4 u.p.t.u.

Pamiętać należy, że prawidłowe określenie momentu powstania obowiązku podatkowego przez podatnika uzależnione jest od prawidłowego sklasyfikowania w PKWiU świadczonych przez niego usług, co w praktyce często nastręcza wiele problemów. Jeżeli świadczone usługi można sklasyfikować w grupie 45 PKWiU (sekcja F - roboty budowlane), to wówczas obowiązek podatkowy będzie powstawał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) u.p.t.u. Jeżeli nie, to wówczas obowiązek podatkowy będzie powstawał zgodnie z art. 19 ust. 1 lub ust. 4 u.p.t.u. W przypadku wątpliwości co do tego jak przedmiotowe usługi sklasyfikować podatnik zawsze powinien rozważyć wystąpienie o wydanie informacji w przedmiocie klasyfikacji do stosownych organów statystycznych. Jedynym organem administracji publicznej, który może dokonać klasyfikacji jest Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź, tel.: 042 683 92 70, fax: 042 683 90 10, e -mail: KlasyfikacjeUSLDZ@stat.gov.pl.
Zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem do Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych o wskazanie zaklasyfikowania rodzaju prowadzonej działalności, wyrobu lub usługi, towaru, środka trwałego lub obiektu budowlanego i wydanie informacji do Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych. Zasadą jest, że wnioski przesyłane są w formie pisemnej na adres Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi. Należy pamiętać jednak, że wydana informacja nie stanowi decyzji administracyjnej i nie ma charakteru wiążącego. Podkreślić należy również, że informacje udzielane są wyłącznie na piśmie. Nie ma możliwości uzyskania takiej informacji telefonicznie.
Informacje są wydawane w ciągu 30 dni, a w sprawach skomplikowanych, wymagających dodatkowych wyjaśnień - nie później niż w ciągu 60 dni od daty wpływu wniosku do Ośrodka.

Za przygotowanie informacji dotyczących obowiązujących standardów klasyfikacyjnych Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych pobiera opłatę w wysokości 50 zł netto za jeden symbol, kod. Wydanie informacji następuje po uiszczeniu opłaty.

Tomasz Kaczyński