Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i rozliczająca się na zasadach ogólnych (PKPiR) prowadzi sprzedaż książek, które sama "wytworzyła", tzn. poniosła koszty zakupu praw autorskich, tłumaczenia, składu, druku. Część nakładu (ok. 5%) przeznacza na tzw. gratisy dla autorów, drukarni, pośredników, którzy zajmują się ich dystrybucją. Przekazana ilość gratisów nie ma związku ze sprzedażą, autorzy i drukarnia nie zajmują się dystrybucją nakładu.
Jak potraktować przekazanie tych gratisów na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od strony darczyńcy i obdarowanego? Czy koszt wytworzenia gratisów należy wystornować z PKPiR? Czy obdarowanym, którymi są zarówno osoby prawne, jak i fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, należy wystawić jakiś dokument (koszt wytworzenia pojedynczego egzemplarza przekracza 100 zł.)?
Przekazanie egzemplarzy książek autorom, drukarni nie jest działaniem mającym na celu zwiększenie sprzedaży, tylko przyjętą w środowisku formą zaakcentowania, wdzięczności za dotychczasową współpracę.
Przekazanie przez pytającego książek w związku z okazaniem wdzięczności, podziękowania za współpracę wiąże się z koniecznością wyksięgowania z kosztów podatkowych kosztów wytworzenia przekazanych egzemplarzy.
W przypadku gdy obdarowanym jest:
a) tłumacz, który otrzymał gratis w ramach prowadzonej działalności – wartość prezentu stanowi dla niego przychód z działalności (tzw. przychód z nieodpłatnego świadczenia), tłumacz sam wykazuje ów przychód;
b) tłumacz, który nie prowadzi działalności, a otrzymał gratis w związku z wykonaną usługą (umowa zlecenie, lub umowa o dzieło) – wartość prezentu stanowi przychód, z tytułu którego pytający winien pobrać zaliczkę na podatek - według stawki 18%;
c) drukarnia, która otrzymała gratis w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wartość prezentu stanowi dla niej przychód z działalności (tzw. przychód z nieodpłatnego świadczenia), drukarnia powinna sama wykazać ów przychód;
d) autor – wartość prezentu stanowi dla niego przychód z praw majątkowych, od którego pytający winien pobrać zaliczkę na podatek według stawki 18%.
Przedsiębiorca powinien także osobom, od których w związku z przekazaniem prezentu pobrać zaliczkę na podatek, wystawić informację PIT-8C - w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego i przekazać ją obdarowanemu podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.
Natomiast podatnik, dla którego wystawiona zostanie informacja PIT-8C winien w swoim zeznaniu rocznym uwzględnić kwotę przychodu wynikającą z tej informacji.
Przekazanie gratisów (prezentów) wiąże się z różnorakimi obowiązkami po stronie darczyńcy (pytający) jak i obdarowanego (drukarnia, tłumacz, autor), przy czym obowiązki te zależne są m.in. od tego kto dostaje prezent i w jakim celu jest on przekazany.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Natomiast co do zasady przychodami podatkowymi są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.).
Jednakże, pewna kategoria przychodów jest zwolniona z podatku dochodowego. Wśród przychodów objętych zwolnieniem tym objęta jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 100 zł (art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f.) - zwolnienie to nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.
W przedmiotowym przykładzie osoby i firmy obdarowane książkami, nie otrzymują ich w ramach promocji czy reklamy lecz w formie podziękowania, wobec czego zwolnienie przewidziane art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f. nie znajdzie zastosowania.
Jeżeli tłumacz i drukarnia otrzymają gratisowe egzemplarze w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, wówczas winni potraktować te prezenty jako przychód z działalności (przychód z nieodpłatnych świadczeń – art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.). Wartość tych świadczeń należy określić się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 u.p.d.o.f.).
Jednakże w przypadku gdy tłumacz otrzyma książki w ramach świadczenia zrealizowanego na podstawie umowy zlecenie czy umowy o dzieło, wówczas otrzymane świadczenie jako świadczenie z działalności wykonywanej osobiście będzie wiązało się z pobraniem przez darczyńcę (przedsiębiorcę) zaliczki na podatek dochodowy, z zastosowaniem 18% stawki podatku (art. 13 pkt 8 w związku z art. 41 u.p.d.o.f.).
Przekazanie książek autorowi co do zasady traktowane jest jako uzyskania przez niego przychodu z praw majątkowych, od którego pytający także powinien pobrać zaliczkę na podatek w wysokości 18% (art. 18 w związku z art. 41 u.p.d.o.f.).
W stosunku do osób, od których przedsiębiorca pobierze zaliczkę na podatek, będzie on zobowiązany do wystawienia im informacji PIT-8C, którą powinien przekazać także do właściwego urzędu skarbowego (art. 42a u.p.d.o.f.).
Ostatnim, ważnym obowiązkiem jaki ciąży na darczyńcy, będzie wyksięgowanie z podatkowej księgi przychodów i rozchodów wartości przekazanych książek – w koszcie wytworzenia. Obowiązek ten wynika z faktu iż przekazane gratisy nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, zatem pierwotne ujęcie ich w kosztach będzie wiązało się z wyksięgowaniem w dacie przekazania książek (art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f.).
Jak potraktować przekazanie tych gratisów na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od strony darczyńcy i obdarowanego? Czy koszt wytworzenia gratisów należy wystornować z PKPiR? Czy obdarowanym, którymi są zarówno osoby prawne, jak i fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, należy wystawić jakiś dokument (koszt wytworzenia pojedynczego egzemplarza przekracza 100 zł.)?
Przekazanie egzemplarzy książek autorom, drukarni nie jest działaniem mającym na celu zwiększenie sprzedaży, tylko przyjętą w środowisku formą zaakcentowania, wdzięczności za dotychczasową współpracę.
Przekazanie przez pytającego książek w związku z okazaniem wdzięczności, podziękowania za współpracę wiąże się z koniecznością wyksięgowania z kosztów podatkowych kosztów wytworzenia przekazanych egzemplarzy.
W przypadku gdy obdarowanym jest:
a) tłumacz, który otrzymał gratis w ramach prowadzonej działalności – wartość prezentu stanowi dla niego przychód z działalności (tzw. przychód z nieodpłatnego świadczenia), tłumacz sam wykazuje ów przychód;
b) tłumacz, który nie prowadzi działalności, a otrzymał gratis w związku z wykonaną usługą (umowa zlecenie, lub umowa o dzieło) – wartość prezentu stanowi przychód, z tytułu którego pytający winien pobrać zaliczkę na podatek - według stawki 18%;
c) drukarnia, która otrzymała gratis w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wartość prezentu stanowi dla niej przychód z działalności (tzw. przychód z nieodpłatnego świadczenia), drukarnia powinna sama wykazać ów przychód;
d) autor – wartość prezentu stanowi dla niego przychód z praw majątkowych, od którego pytający winien pobrać zaliczkę na podatek według stawki 18%.
Przedsiębiorca powinien także osobom, od których w związku z przekazaniem prezentu pobrać zaliczkę na podatek, wystawić informację PIT-8C - w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego i przekazać ją obdarowanemu podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.
Natomiast podatnik, dla którego wystawiona zostanie informacja PIT-8C winien w swoim zeznaniu rocznym uwzględnić kwotę przychodu wynikającą z tej informacji.
Przekazanie gratisów (prezentów) wiąże się z różnorakimi obowiązkami po stronie darczyńcy (pytający) jak i obdarowanego (drukarnia, tłumacz, autor), przy czym obowiązki te zależne są m.in. od tego kto dostaje prezent i w jakim celu jest on przekazany.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Natomiast co do zasady przychodami podatkowymi są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.).
Jednakże, pewna kategoria przychodów jest zwolniona z podatku dochodowego. Wśród przychodów objętych zwolnieniem tym objęta jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 100 zł (art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f.) - zwolnienie to nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.
W przedmiotowym przykładzie osoby i firmy obdarowane książkami, nie otrzymują ich w ramach promocji czy reklamy lecz w formie podziękowania, wobec czego zwolnienie przewidziane art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f. nie znajdzie zastosowania.
Jeżeli tłumacz i drukarnia otrzymają gratisowe egzemplarze w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, wówczas winni potraktować te prezenty jako przychód z działalności (przychód z nieodpłatnych świadczeń – art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.). Wartość tych świadczeń należy określić się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 u.p.d.o.f.).
Jednakże w przypadku gdy tłumacz otrzyma książki w ramach świadczenia zrealizowanego na podstawie umowy zlecenie czy umowy o dzieło, wówczas otrzymane świadczenie jako świadczenie z działalności wykonywanej osobiście będzie wiązało się z pobraniem przez darczyńcę (przedsiębiorcę) zaliczki na podatek dochodowy, z zastosowaniem 18% stawki podatku (art. 13 pkt 8 w związku z art. 41 u.p.d.o.f.).
Przekazanie książek autorowi co do zasady traktowane jest jako uzyskania przez niego przychodu z praw majątkowych, od którego pytający także powinien pobrać zaliczkę na podatek w wysokości 18% (art. 18 w związku z art. 41 u.p.d.o.f.).
W stosunku do osób, od których przedsiębiorca pobierze zaliczkę na podatek, będzie on zobowiązany do wystawienia im informacji PIT-8C, którą powinien przekazać także do właściwego urzędu skarbowego (art. 42a u.p.d.o.f.).
Ostatnim, ważnym obowiązkiem jaki ciąży na darczyńcy, będzie wyksięgowanie z podatkowej księgi przychodów i rozchodów wartości przekazanych książek – w koszcie wytworzenia. Obowiązek ten wynika z faktu iż przekazane gratisy nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, zatem pierwotne ujęcie ich w kosztach będzie wiązało się z wyksięgowaniem w dacie przekazania książek (art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f.).