Nasza spółka prowadzi działalność handlową. Towary sprzedawane są głównie na terenie Unii Europejskiej. Dostawy, w stosunku, do których nie dysponujemy CMR zostają opodatkowane w kraju. Następnie po otrzymaniu dokumentów dokonujemy korekty deklaracji i wykazujemy sprzedaż ze stawką 0%. "Ściągalność" CMR jest bardzo duża i jest to jedynie kwestia czasu nie pomniejszamy zatem naszej sprzedaży o VAT należny wykazany od tych transakcji.

Jak w sprawozdaniu finansowym ująć VAT, który zostanie skorygowany w następnym roku?

W moim przekonaniu prezentacja w bilansie danych dotyczących podatku VAT w tym przypadku uzależnione będzie od stosowanych rozwiązań w polityce rachunkowości, zwłaszcza dotyczących kwestii ujęcia na odpowiednich kontach i tym samym ich powiązania z pozycjami w bilansie.

Zakładając, że jednostka stosuje w ciągu roku rozwiązanie, polegające na następującym ujęciu księgowym faktur sprzedaży dotyczących dostaw towarów na terytorium krajów Wspólnoty (przed otrzymaniem dokumentów CMR potwierdzających dokonanie dostawy, a tym samym uprawniających do zastosowania stawki 0% VAT):

1. Faktura sprzedaży:

Wn konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - kwota netto

Ma konto 730 Sprzedaż towarów - kwota netto

2. Podatek VAT należny (zapewne kwota podatku nie jest ujmowana na koncie 222 - tak jak ma to miejsce w przypadku sprzedaży krajowej, gdyż należność od odbiorcy z kraju U.E. jest kwotą netto, a więc kwotę podatku VAT należnego należy ująć na wydzielonym koncie analitycznym rozrachunków publiczno-prawnych, np.:

Wn konto 224 Rozliczenie podatku VAT naliczonego i należnego w następnych okresach (analityka: WDT) - kwota podatku VAT

Ma konto 222 Rozliczenie podatku VAT należnego - kwota podatku VAT

Na koniec miesiąca stosując przeksięgowania podatku VAT należnego i naliczonego (odpowiednio z kont 222 i 223) ustala się saldo zobowiązania lub należności wobec urzędu skarbowego na koncie 221. Po otrzymaniu dokumentów uprawniających do zastosowania stawki 0% VAT (tutaj dokumenty CMR) jednostka dokonuje korekt deklaracji, a więc zmniejszeniu ulega saldo konta 224 w powiązaniu z kontem 221. W związku z powyższym - moim zdaniem - jeżeli na dzień bilansowy występuje saldo na koncie 224 - wyrażające wartość podatku VAT do skorygowania w kolejnych okresach, to jednostka winna je wykazać jako "Należności publiczno-prawne" w aktywach bilansu, jednocześnie podając w informacji dodatkowej szczegóły dotyczące powstania tego salda oraz przewidywany okres jego rozwiązania.

Zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. - w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów stawka podatku wynosi 0%, z zastrzeżeniem art. 42 u.p.t.u., a więc przy spełnieniu następujących warunków:

1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, i podał ten numer oraz swój numer, o którym mowa w art. 97 ust. 10 u.p.t.u, na fakturze stwierdzającej dostawę towarów,

2) podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, o którym mowa w art. 99 u.p.t.u., posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Dowodami, o których mowa powyżej, są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:

1) dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku, gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
2) kopia faktury,
3) specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.

Warto zwrócić uwagę, że według art. 42 ust. 11 u.p.t.u. w przypadku, gdy dokumenty, o których mowa powyżej, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., Mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:

1) korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
2) dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
3) dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny - dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania,
4) dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Jeżeli przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany okres jednostka nie dysponuje dokumentacją upoważniającą ją do zastosowania stawki 0%, wykazuje tę dostawę w ewidencji jako dostawę na terytorium kraju.

Jednakże otrzymanie przez podatnika wyżej wymienionej dokumentacji w terminie późniejszym niż określony w ust. 12 u.p.t.u upoważnia podatnika do dokonania korekty złożonej deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100 ust. 1 u.p.t.u., W której wykazał dostawę towarów.