Rolnik prowadzi gospodarstwo rolne i jednocześnie jest płatnikiem VAT z tytułu prowadzenia tego gospodarstwa. Ponadto prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, gdzie wspólnikiem jest żona. Do działalności rolniczej zakupił samochód ciężarowy, odliczając VAT naliczony. W chwili obecnej chciałby ten samochód wykorzystać w działalności gospodarczej.
Czy może go wnieść jako aport lub sprzedać do spółki, czy też należy skorygować VAT naliczony?

Dostawa (sprzedaż, aport) samochodu ciężarowego na rzecz spółki cywilnej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%. Oznacza to zarazem brak obowiązku po stronie zbywającego (rolnika) dokonania korekty podatku naliczonego, który został odliczony przez niego w momencie zakupu tego pojazdu.
Ewentualna okoliczność, iż ww. pojazd objęty jest wspólnością majątkową małżeńską pozostaje bez znaczenia na gruncie podatku VAT.

Udzielając odpowiedzi na zadane pytanie w pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., rolnik oraz spółka cywilna, której jest (wraz z żoną) wspólnikiem są traktowani jako odrębni podatnicy podatku VAT.
W konsekwencji, dokonywane pomiędzy nimi (tj. rolnikiem działającym w charakterze podatnika VAT a spółką cywilną) czynności traktować trzeba, jako czynności dokonywane pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami/osobami. Okoliczność, iż towary nabywane przez rolnika – w świetle przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – objęte są (ewentualnie) wspólnością majątkową małżeńską, pozostaje dla celów podatku VAT bez znaczenia.
Mając na względzie powyższe prawidłowym jest twierdzenie, że rolnik, będący podatnikiem VAT czynnym, może dokonać sprzedaży bądź aportu samochodu ciężarowego do spółki cywilnej, w której jest jednym ze wspólników. Tego rodzaju czynność stanowić będzie odpłatną dostawę towaru (ww. samochodu) w rozumieniu art. 7 u.p.t.u., gdyż zarówno sprzedaż, jak i wniesienie aportu są de facto objęte zakresem wskazanego tutaj przepisu.
Jeżeli przy nabyciu samochodu ciężarowego przysługiwało rolnikowi prawo do odliczenia całej kwoty podatku VAT, wówczas dokonywana (następnie) dostawa tego pojazdu na rzecz spółki cywilnej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%. Niemożliwym jest wówczas zastosowanie:
- zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. (zwolnienie dla towarów używanych) – gdyż znajduje ono zastosowanie do rzeczy ruchomych, w stosunku do których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego;
- zwolnienia przewidzianego w § 12 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), gdyż znajduje ono zastosowanie wyłącznie do samochodów osobowych, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało częściowe prawo do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 3 u.p.t.u.
Konieczność opodatkowania dostawy samochodu ciężarowego oznacza zarazem brak obowiązku korygowania podatku naliczonego, który został odliczony przez rolnika w momencie zakupu tego pojazdu.
Dostawa (sprzedaż, aport) samochodu ciężarowego na rzecz spółki cywilnej podlega udokumentowaniu poprzez wystawienie faktury VAT w terminie 7 dni od dnia wydania ww. pojazdu. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż siódmego dnia od dnia wydania owego samochodu (art. 19 ust. 4 w związku z ust. 1 u.p.t.u.).
Podstawę opodatkowania stanowić będzie kwota należna sprzedawcy pomniejszona o kwotę podatku VAT należnego (art. 29 ust. 1 u.p.t.u.). Warto nadmienić, iż w przypadku transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi (a więc m.in. rolnikiem i spółką cywilną, w której jest on wraz z żoną wspólnikiem), w której cena z nieuzasadnionej przyczyny odbiegałaby od wartości rynkowej, organ podatkowy określi podstawę opodatkowania według ww. wartości, jeżeli stwierdzi zaistnienie jednej z sytuacji określonych w art. 32 u.p.t.u.
Jeżeli spółka cywilna będzie wykorzystywać nabyty samochód ciężarowy do wykonywania czynności opodatkowanych, wówczas przysługiwać będzie jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w treści otrzymanej (od sprzedawcy-rolnika) faktury VAT. Odliczenie podatku powinno nastąpić wówczas w oparciu o zasady wynikające z art. 86 ust. 1 i nast. u.p.t.u.