Jesteśmy spółdzielnią. Posiadamy piekarnie. Chcielibyśmy przekazać pieczywo własnej produkcji dla powodzian jako darowiznę.
Czy taką czynność należy opodatkować VAT?

Określone w pytaniu darowizny będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli nie zostaną uczynione na rzecz organizacji pożytku publicznego na zasadach określonych w art. 43 ust. 1 pkt 16 w zw. z ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.)
W myśl art. 7 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzeniem przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności wszelkie (...) przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
W świetle przytoczonej powyżej regulacji nie ulega wątpliwości, że w określonych w tym przepisie warunkach darowizny zostały zrównane z odpłatną dostawą towarów. Podlegają one zatem opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Należy jednak zauważyć, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 16 u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2, przez producenta, której przedmiotem są produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, jeżeli są one przekazywane na rzecz organizacji pożytku publicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.), z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. Należy zaznaczyć, że przedmiotowe zwolnienie stosuje się pod warunkiem prowadzenia szczegółowej dokumentacji przez dokonującego dostawy towarów potwierdzającej dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje – art. 43 ust. 12 u.p.t.u.
Określone zatem w art. 7 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. nieodpłatne przekazania towarów, a zwłaszcza darowizny, podlegają zwolnieniu od podatku, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki:
przedmiotem dostawy są produkty spożywcze, z zastrzeżeniem wyjątków odnoszących się do wyrobów alkoholowych;
dostawy dokonuje ich producent (nie może być to zatem inny podmiot, np. podmiot, który prowadzi jedynie sprzedaż detaliczną);
dostawa następuje na rzecz organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez taką organizację;
dokonujący dostawy prowadzi szczegółową dokumentację potwierdzającą dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez taką organizację.
Jeżeli wskazane powyżej przesłanki zostaną spełnione, interesująca nas dostawa będzie mogła skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 u.p.t.u.
Zasadą na gruncie regulacji u.p.t.u. jest brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku czynności zwolnionych od podatku. Ustawodawca przewidział jednak od tej zasady wyjątek. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 8 pkt 3 u.p.t.u., podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...) jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16. Oznacza to, że pomimo, że dostawa będzie korzystać ze zwolnienia, podatnik będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zachodzi zatem w tym zakresie przypadek zwolnienia z prawem do odliczenia.

Łukasz Pajor