Pytanie

Podatnik (PKPiR, VAT) prowadzi lombard. Podatnik skupuje od osób prywatnych złote obrączki, pierścionki lub inne przedmioty na umowę kupna sprzedaży. Po upływie czasu sprzedaje te przedmioty firmie zajmującej się przeróbką złota, w tym celu wystawia fakturę VAT marża z opisem "złom złota".
Czy postępuje dobrze?
Czy nie powinien wystawić faktury z adnotacją "odwrotne obciążenie", ponieważ przedmiotem transakcji jest złom złota?

Odpowiedź

Sprzedaż złomu złota podlega tzw. odwrotnemu obciążeniu i udokumentowaniu fakturą z taką adnotacją.

Uzasadnienie

Odpowiedź zależy od klasyfikacji jaką należy przypisać sprzedawanemu "złomowi złota".
Od 1 stycznia 2011 r. dla celów VAT stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.). W przypadku złomu złota najwłaściwszym grupowaniem wydaje się pozycja 38.11.58.0 PKWiU "Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal". Zgodnie z opisem zamieszczonym na stronie internetowej GUS, do tej pozycji zalicza się żużel, zgorzeliny i pozostałe odpady z produkcji żeliwa lub stali, z wyłączeniem cementu żużlowego (23.51.12.0), żużli fosforowych (20.15), oraz popiół i pozostałości inne niż z produkcji żeliwa lub stali, zawierające arsen, metale lub ich związki.

W konsekwencji należy uznać, że nie jest możliwe stosowanie procedury marży do sprzedaży takiego złomu ponieważ wyklucza to zakres przedmiotowy objęty tą procedurą. W świetle art. 120 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., procedurą marży objęte są dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie, antyki oraz towary używane. Złom złota nie należy do pierwszych trzech kategorii. Nie stanowi również towaru używanego, ponieważ zgodnie z jego definicja – wyrażoną w art. 120 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. – towarem używanym są ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0). Tym samym, jeżeli sprzedawany złom złota mieści się w grupowaniu 38.11.58.0 PKWiU, w odniesieniu do jego sprzedaży nie ma zastosowania procedura marży.

Równocześnie ta pozycja została wskazana w poz. 34 załącznika nr 11 do u.p.t.u., który dotyczy towarów objętych tzw. "odwrotnym obciążeniem". Zasady tego mechanizmu zostały wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u., zgodnie z którym podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
b) nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15,
c) dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2.

Zarówno sprzedawca, jak i nabywca są podatnikami VAT (przy czym jak rozumiem, sprzedawca nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT), jeżeli więc złom złota nie stanowi towaru używanego zwolnionego z VAT w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. (ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku oraz w stosunku do których nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do odliczenia VAT naliczonego), sprzedaż złomu złota podlega tzw. odwrotnemu obciążeniu i udokumentowaniu fakturą z taką adnotacją.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydanej 8 marca 2013 r., ITPP1/443-1520/12/JJ, w której stwierdzono, że jeżeli "towary w postaci złomu złota mieszczą się w PKWiU w grupowaniu 38.11.58.0, a podana klasyfikacja jest prawidłowa, to przedmiotem dokonywanych przez Wnioskodawcę dostaw jest towar określony w załączniku nr 11 do ustawy. Tym samym, do dostaw przedmiotowych towarów będących przedmiotem wniosku, w sytuacji gdy dokonującym ich dostawy jest podatnik (Wnioskodawca), o którym mowa w art. 15 ustawy niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 oraz nabywca (kontrahent Wnioskodawcy) jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy, należy zastosować metodę opodatkowania dostaw przez nabywcę."