Czy mogę odliczyć VAT z faktur zakupowych związanych z wydatkami na budowę budynku mieszkalnego w którym zamieszkują sezonowo pracownicy (V, VI, VII, VIII, IX)?
W części budynku są pomieszczenia gospodarcze, w części mieszkalne. Moja działalność jest w całości opodatkowana (produkcja lodów). Budynek jest we współwłasności z żoną, która też prowadzi działalność gospodarczą w całości opodatkowaną. Pracownicy w umowach cywilno-prawnych mają zaznaczone, że w skład wynagrodzenia wchodzi cena mieszkania.
Odliczenie od podatku należnego kwoty VAT naliczonego, zawartego w cenie wydatków na budowę budynku mieszkalnego, w którym będą zamieszkiwali pracownicy, jest w tym przypadku nieuprawnione.
Prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty VAT naliczonego przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. u. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. Jak wynika z treści pytania, podatnik dokonuje budowy budynku mieszkalnego w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jego pracowników. Należność za udostępnienie mieszkań pracownikom, wchodzi w skład wynagrodzenia wykonywanego przez pracowników w ramach umowy cywilnoprawnej. Należy w tej sytuacji zauważyć, że udostępnienie pracownikom mieszkań, stanowi w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. odpłatne świadczenie usług. Usługi zaś w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania na cele mieszkaniowe nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, stanowią czynności zwolnione od VAT (poz. 4 załącznika nr 4 do u.p.t.u., w związku z art. 43 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.). W tej sytuacji, odliczenie od podatku VAT należnego kwoty VAT naliczonego, zawartego w cenie towarów i usług nabytych w celu wybudowania budynku mieszkalnego, który to budynek ma służyć odpłatnemu zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych pracowników podatnika, tj. czynnościom zwolnionym od VAT, jest nieuprawnione.

Uwagi
Z treści pytania nie wynika w jakim celu mają być wykorzystywane znajdujące się w budynku pomieszczenia gospodarcze. Dla celów powyższego opracowania przyjęto, że pomieszczenia te nie będą przeznaczone do wykonywania przez podatnika działalności opodatkowanej (domniemano, że są to pomieszczenia służące użytkownikom mieszkań). Jeżeli jest inaczej, tj. w przypadku gdy pomieszczenia te służą działalności opodatkowanej VAT, podatnik będzie miał prawo odliczyć VAT naliczony zawarty w cenie towarów i usług służących do wytworzenia tych pomieszczeń - odliczenia należy wówczas dokonać zgodnie ze stosunkiem powierzchni tych pomieszczeń (przeznaczonych do działalności opodatkowanej) do całej powierzchni budowanego budynku.
Sam fakt, że budynek wytwarzany w ramach prowadzonego przez podatnika przedsiębiorstwa stanowi współwłasność tego podatnika i jego małżonki, która prowadzi działalność opodatkowaną VAT, nie ma wpływu na prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty VAT naliczonego. Okoliczność ta byłaby istotna, gdyby budynek miał w części służyć działalności gospodarczej małżonki.