Posiadamy towar, który jest uszkodzony (połamany, brak elementów, przebarwiony, popękany, nie trzyma wilgotności, stanowi zwrot z reklamacji, zalega na magazynie od dłuższego czasu (kilka lat), nie pasuje do naszej obecnej oferty (np. listwy podłogowe).
Towar ten, na podstawie decyzji zarządu ma zostać zlikwidowany. Posiadamy następujące dokumenty:
1. wniosek - protokół złomowania, z którego wynika ilość i nazwa towaru oraz jego cena i wartość, a także powody złomowania,
2. protokół oceny przydatności towarów - gdzie wymieniony jest towar, jego ilość oraz wady,
3. wniosek o złomowanie towarów (nie w każdym przypadku),
4. dokumentację zdjęciową (nie w każdym przypadku).
Z dokumentacji tej nie wynika co się stało ze złomowanym towarem.
Czy mieliśmy prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT przy zakupie tych towarów?
Nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego. Podatnik zachowuje bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego. Fakt zniszczenia towarów jest należycie udokumentowany oraz potwierdzony.
Fakt wystąpienia niedoborów, czy też ubytków w towarze u podatnika VAT co do zasady nie ma znaczenia na gruncie podatku od towarów i usług. Wystąpienie niedoboru nie jest żadną czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zdarzenie takie nie jest wymienione w katalogu czynności i zdarzeń opodatkowanych podatkiem od towarów i usług określonym przez przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u.. Fakt wystąpienia niedoboru nie będzie więc odrębnie opodatkowany VAT.
Zasadą jest, że podatek naliczony jest odliczany w miesiącu otrzymania faktury (względnie w jednym z dwóch miesięcy następnych). Wynika to z art. 86 ust. 10 pkt 1 oraz ust. 11 u.p.t.u. W związku z tym, w przypadku zniszczenia towarów, czy też wystąpienia niedoboru w innym zakresie, można rozważać nie tyle prawo do odliczenia, co ewentualność dokonania korekty podatku naliczonego już wcześniej odliczonego.
Mogą się bowiem pojawić wątpliwości, czy w związku ze zniszczeniami i ubytkami w towarze należy dokonywać korekty poprzez zmniejszenie podatku naliczonego do odliczenia o podatek naliczony, który zawarty był w cenie zakupu towarów, których dotknęły ubytki, bądź które zostały zniszczone.
Można bowiem twierdzić, że poprzez zaistnienie ubytków, względnie poprzez ich zniszczenie towary, których one dotknęły, straciły swój związek ze sprzedażą opodatkowaną i w związku z tym nie przysługuje prawo do odliczenia związanego z nimi podatku. Jeśli bowiem niedobór dotknął towaru handlowego, to wówczas towar ten nie zostanie sprzedany. Ostatecznie zatem jego zakup w sposób bezpośredni nie wiąże się zatem z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej.
Wątpliwości co do konieczności dokonania korekty może umacniać brzmienie przepisu art. 91 ust. 7 u.p.t.u., z którego wynika, że obowiązek korekty podatku naliczonego powstaje, w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, jak również z art. 91 ust. 7d u.p.t.u., z których wynika, że taka korekta (w razie zmiany prawa do odliczenia względem towarów handlowych, surowców, materiałów i towarów o podobnym charakterze) jest nieograniczona czasowo.
Na podstawie powyższych przepisów można by twierdzić, że w przypadku zaistnienia niedoborów, czy też zniszczenia powstanie konieczność korekty podatku naliczonego. W tym miejscu należy się jednak odwołać do stosownych zapisów zawartych w prawie wspólnotowym. Z brzmienia przepisu art. 185 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, s. 1), wynika, że w przypadku należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia, zagubienia lub kradzieży własności nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego. Państwa członkowskie mogą jednak wymagać korekty w przypadku kradzieży.
Mając na uwadze powyższe regulacje, oraz brak stosownych regulacji w u.p.t.u., przepis art. 91 ust. 7 u.p.t.u. należy tak interpretować, aby utrata, zniszczenie lub kradzież towarów nie były uznawane za okoliczności zmieniające prawo do odliczenia (powodujące konieczność korekty).
Z przepisów wspólnotowych wynika, że konieczności korekty nie powodują "przypadki należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia". Z taką właśnie sytuacją będziemy mieli do czynienia w tym przypadku. Nastąpi zniszczenie towaru poprzedzone stosowną procedurą (wykazującą powody zniszczenia i dokumentującą fakt zniszczenia). Spełniony jest zatem warunek zniszczenia towaru w sposób należycie udokumentowany oraz potwierdzony. Nie ma więc obowiązku korekty podatku naliczonego niegdyś odliczonego od tych towarów.
Towar ten, na podstawie decyzji zarządu ma zostać zlikwidowany. Posiadamy następujące dokumenty:
1. wniosek - protokół złomowania, z którego wynika ilość i nazwa towaru oraz jego cena i wartość, a także powody złomowania,
2. protokół oceny przydatności towarów - gdzie wymieniony jest towar, jego ilość oraz wady,
3. wniosek o złomowanie towarów (nie w każdym przypadku),
4. dokumentację zdjęciową (nie w każdym przypadku).
Z dokumentacji tej nie wynika co się stało ze złomowanym towarem.
Czy mieliśmy prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT przy zakupie tych towarów?
Nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego. Podatnik zachowuje bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego. Fakt zniszczenia towarów jest należycie udokumentowany oraz potwierdzony.
Fakt wystąpienia niedoborów, czy też ubytków w towarze u podatnika VAT co do zasady nie ma znaczenia na gruncie podatku od towarów i usług. Wystąpienie niedoboru nie jest żadną czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zdarzenie takie nie jest wymienione w katalogu czynności i zdarzeń opodatkowanych podatkiem od towarów i usług określonym przez przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u.. Fakt wystąpienia niedoboru nie będzie więc odrębnie opodatkowany VAT.
Zasadą jest, że podatek naliczony jest odliczany w miesiącu otrzymania faktury (względnie w jednym z dwóch miesięcy następnych). Wynika to z art. 86 ust. 10 pkt 1 oraz ust. 11 u.p.t.u. W związku z tym, w przypadku zniszczenia towarów, czy też wystąpienia niedoboru w innym zakresie, można rozważać nie tyle prawo do odliczenia, co ewentualność dokonania korekty podatku naliczonego już wcześniej odliczonego.
Mogą się bowiem pojawić wątpliwości, czy w związku ze zniszczeniami i ubytkami w towarze należy dokonywać korekty poprzez zmniejszenie podatku naliczonego do odliczenia o podatek naliczony, który zawarty był w cenie zakupu towarów, których dotknęły ubytki, bądź które zostały zniszczone.
Można bowiem twierdzić, że poprzez zaistnienie ubytków, względnie poprzez ich zniszczenie towary, których one dotknęły, straciły swój związek ze sprzedażą opodatkowaną i w związku z tym nie przysługuje prawo do odliczenia związanego z nimi podatku. Jeśli bowiem niedobór dotknął towaru handlowego, to wówczas towar ten nie zostanie sprzedany. Ostatecznie zatem jego zakup w sposób bezpośredni nie wiąże się zatem z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej.
Wątpliwości co do konieczności dokonania korekty może umacniać brzmienie przepisu art. 91 ust. 7 u.p.t.u., z którego wynika, że obowiązek korekty podatku naliczonego powstaje, w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, jak również z art. 91 ust. 7d u.p.t.u., z których wynika, że taka korekta (w razie zmiany prawa do odliczenia względem towarów handlowych, surowców, materiałów i towarów o podobnym charakterze) jest nieograniczona czasowo.
Na podstawie powyższych przepisów można by twierdzić, że w przypadku zaistnienia niedoborów, czy też zniszczenia powstanie konieczność korekty podatku naliczonego. W tym miejscu należy się jednak odwołać do stosownych zapisów zawartych w prawie wspólnotowym. Z brzmienia przepisu art. 185 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, s. 1), wynika, że w przypadku należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia, zagubienia lub kradzieży własności nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego. Państwa członkowskie mogą jednak wymagać korekty w przypadku kradzieży.
Mając na uwadze powyższe regulacje, oraz brak stosownych regulacji w u.p.t.u., przepis art. 91 ust. 7 u.p.t.u. należy tak interpretować, aby utrata, zniszczenie lub kradzież towarów nie były uznawane za okoliczności zmieniające prawo do odliczenia (powodujące konieczność korekty).
Z przepisów wspólnotowych wynika, że konieczności korekty nie powodują "przypadki należycie udokumentowanego lub potwierdzonego zniszczenia". Z taką właśnie sytuacją będziemy mieli do czynienia w tym przypadku. Nastąpi zniszczenie towaru poprzedzone stosowną procedurą (wykazującą powody zniszczenia i dokumentującą fakt zniszczenia). Spełniony jest zatem warunek zniszczenia towaru w sposób należycie udokumentowany oraz potwierdzony. Nie ma więc obowiązku korekty podatku naliczonego niegdyś odliczonego od tych towarów.