Czy opłata za transport książki droga lotniczą z USA do Polski jest importem usług i podlega opodatkowania VAT?
W dokumencie SAD wykazano jedynie wartość ksiązki (130 USD) i zerową podstawę wartości cła i podatku, zaś opłata za transport (89 USD) nie została wliczona do wartości przesyłki
Usługa transportu książki drogą lotniczą z USA do Polski podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., zakłada, zgodnie z art. 29 ust. 15 in principio, iż podstawa opodatkowania obejmuje, o ile elementy takie nie zostały do niej włączone: prowizję, opakowania, transport i koszty ubezpieczenia, które zostały już poniesione, albo będą poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju. Natomiast art. 83 ust. 1 pkt 20 u.p.t.u. stanowi, że stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do usług związanych bezpośrednio z importem towarów, w przypadku gdy wartość tych usług została włączona do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 15, z wyjątkiem usług:
a) w zakresie ubezpieczenia towarów,
b) dotyczących importu towarów zwolnionych od podatku.
Z powyższych regulacji jednoznacznie wynika, iż koszt transportu książki powinien być wliczony do podstawy opodatkowania. W takiej sytuacji, usługa transportowa traci swój samoistny charakter i podlega opodatkowaniu tak, jak świadczenie podstawowe. Oznacza to, że w razie nieobjęcia kosztów transportu podstawą opodatkowania, art. 83 ust. 1 pkt 20 nie znajdzie zastosowania.
Z treści pytania wynika, iż w dokumencie SAD (Single Administrative Document – Jednolity Dokument Administracyjny) wykazana została wartość książki, zerowa wartość cła i podatku z pominięciem opłaty za transport. Okoliczność ta pozostaje jednak irrelewantna dla oceny, czy w interesującym nas przypadku występuje czynność opodatkowana. Zgodnie z art. 28b ust. 1 u.p.t.u., miejscem świadczenia usług, w tym usług transportowych – z wyjątkiem transportu pasażerów (art. 28f ust. 1 u.p.t.u.), w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. Tak więc w sytuacji, w której usługa transportowa nie została wliczona do podstawy opodatkowania, będziemy mieli do czynienia z podlegającym opodatkowaniu importem usług.
Trzeba jednak mieć na uwadze, iż podatnik może wystąpić do naczelnika Urzędu Celnego o prawidłowe wyliczenie należności celnych i VAT, czego skutkiem będzie podwyższenie podstawy opodatkowania (decyzja określająca). Jak zauważa się w literaturze, w takiej sytuacji podatnik powinien wykazać najpierw import usług (stawka 22%), a następnie dokonać odpowiedniej korekty w miesiącu spełnienia przesłanek zastosowania stawki 0% (por. D. Kosacka-Łędzewicz, B. Olszewski, Opodatkowanie. Transakcje wewnątrzwspólnotowe, eksport, import - 2009, Wrocław 2009, s. 492).

Uwagi

Szczególne zasady określania miejsca świadczenia usług transportu pasażerów i osób zawiera art. 28f u.p.t.u. Odwoływanie się do tych reguł jest jednak niecelowe – w treści pytania nie wskazują Państwo wprawdzie na swój status na gruncie u.p.t.u., wydaje się jednak uzasadnione poczynione na potrzeby niniejszej odpowiedzi założenie, iż jesteście Państwo podatnikiem w rozumieniu art. 28a u.p.t.u.

Łukasz Pajor