Jesteśmy polską firmą A, produkującą wyroby dla odbiorcy B z Niemiec. Firma niemiecka (B) traktuje nasze wyroby jako materiał do produkcji, który z kolei sprzedaje dla odbiorcy C z Anglii. W wyniku opóźnień dostarczanych przez A wyrobów, odbiorca B ponosi dodatkowe koszty transportu swoich wyrobów do C. Tymi kosztami firma B obciąża firmę A notą debetową.
Czy po stronie A nastąpił import usługi? Jeżeli tak, to który moment jest datą powstania obowiązku podatkowego: data wykonania transportu - 30 czerwca 2009 r., data noty debetowej od odbiorcy B - 15 sierpnia 2009 r.?
Firma B potrąciła kwotę wynikającą z noty debetowej z płatności z dnia 20 lipca 2009 r.
W przedstawiony stanie faktycznym trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy mamy do czynienia z usługą a w konsekwencji czy wystąpi import usług. Podatnik winien przeanalizować zapisy umowy zawartej z kontrahentem niemieckim.
Z przedstawionego pytania należy domniemywać, że polski podatnik (firma A) ma podpisana umowę z odbiorcą z Niemiec (firma B), z której wynika zobowiązanie polskiej firmy do pokrycia dodatkowych kosztów transportu firmie niemieckiej z powodu opóźnień w dostarczaniu wyprodukowanych przez siebie wyrobów.
Teraz ważne jest co zawierają zapisy umowy, czy tak naprawdę jest to rodzaj odszkodowania, które musi zapłacić firma polska, czy też z tej umowy wynika wprost, że firma niemiecka refakturuje usługę transportową. Wystawienie przez firmę niemiecką noty debetowej wskazywałoby, że nie jest to przez nią traktowane jako usługa ale raczej jako rodzaj odszkodowania (zwrot poniesionych kosztów).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie się do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zatem ze świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia wtedy, gdy dochodzi do wykonania określonej czynności, istnieje jej odbiorca i w zamian za świadczenie występuje odpłatność. Odszkodowanie nie wypełnia definicji towaru ani usługi, a wypłata odszkodowania nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym odszkodowanie jest poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.
Jeśli natomiast mielibyśmy do czynienia z refakturą usługi transportowej to należy mieć na uwadze, że przepisy ustawy o VAT nie posługują się pojęciem refakturowania usług. Refakturowanie jest określeniem wystawiania faktur, które przenoszą wydatki na osobę trzecią. Praktyka i orzecznictwo wykształciło zasady dokonywania refakturowania. Przedmiotem refakturowania mogą być wyłącznie usługi, refakturowanie nie zmienia charakteru prawnego usługi.
Z przepisów ustawy o podatku VAT nie wynika wprost, jak powstaje obowiązek podatkowy przy refakturowaniu usług. Należy przyjąć, iż analogicznie jak przy świadczeniu usług (refakturujący świadczy usługę).
Zgodnie z art. 19 ust. 19 u.p.t.u. przepisy dotyczące obowiązku podatkowego stosuje się odpowiednio do importu usług.
Stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 2 u.p.t.u. obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30-go dnia od dnia wykonania usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami samolotami i śmigłowcami.
Dodatkowo w analizowanym przypadku należy mieć na uwadze, że w przypadku wykonywania usług transportu w sposób szczególny zostało określone miejsce świadczenia tych usług i co za tym idzie miejsce ich opodatkowania. Miejsce świadczenia tej usługi decyduje o miejscu (kraju) opodatkowania tej usługi.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w przypadku transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich Unii, zwanego wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów, - miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna. Wyjątkiem od tej reguł jest sytuacja, w której nabywca usługi poda dla tej czynności świadczącemu wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku VAT lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa rozpoczęcia transportu. Wtedy miejscem świadczenia usługi, a co za tym idzie opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer. - art. 28 ust. 1 i ust. 3 u.p.t.u.
Z pytania jednak nie wynikają wskazane dane umożliwiające jednoznacznie stwierdzenie gdzie dana usługa ma swoje miejsce świadczenia, zatem możemy nie mieć w tym przypadku importu usług.
Piotr Florys
Czy po stronie A nastąpił import usługi? Jeżeli tak, to który moment jest datą powstania obowiązku podatkowego: data wykonania transportu - 30 czerwca 2009 r., data noty debetowej od odbiorcy B - 15 sierpnia 2009 r.?
Firma B potrąciła kwotę wynikającą z noty debetowej z płatności z dnia 20 lipca 2009 r.
W przedstawiony stanie faktycznym trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy mamy do czynienia z usługą a w konsekwencji czy wystąpi import usług. Podatnik winien przeanalizować zapisy umowy zawartej z kontrahentem niemieckim.
Z przedstawionego pytania należy domniemywać, że polski podatnik (firma A) ma podpisana umowę z odbiorcą z Niemiec (firma B), z której wynika zobowiązanie polskiej firmy do pokrycia dodatkowych kosztów transportu firmie niemieckiej z powodu opóźnień w dostarczaniu wyprodukowanych przez siebie wyrobów.
Teraz ważne jest co zawierają zapisy umowy, czy tak naprawdę jest to rodzaj odszkodowania, które musi zapłacić firma polska, czy też z tej umowy wynika wprost, że firma niemiecka refakturuje usługę transportową. Wystawienie przez firmę niemiecką noty debetowej wskazywałoby, że nie jest to przez nią traktowane jako usługa ale raczej jako rodzaj odszkodowania (zwrot poniesionych kosztów).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie się do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zatem ze świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia wtedy, gdy dochodzi do wykonania określonej czynności, istnieje jej odbiorca i w zamian za świadczenie występuje odpłatność. Odszkodowanie nie wypełnia definicji towaru ani usługi, a wypłata odszkodowania nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym odszkodowanie jest poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.
Jeśli natomiast mielibyśmy do czynienia z refakturą usługi transportowej to należy mieć na uwadze, że przepisy ustawy o VAT nie posługują się pojęciem refakturowania usług. Refakturowanie jest określeniem wystawiania faktur, które przenoszą wydatki na osobę trzecią. Praktyka i orzecznictwo wykształciło zasady dokonywania refakturowania. Przedmiotem refakturowania mogą być wyłącznie usługi, refakturowanie nie zmienia charakteru prawnego usługi.
Z przepisów ustawy o podatku VAT nie wynika wprost, jak powstaje obowiązek podatkowy przy refakturowaniu usług. Należy przyjąć, iż analogicznie jak przy świadczeniu usług (refakturujący świadczy usługę).
Zgodnie z art. 19 ust. 19 u.p.t.u. przepisy dotyczące obowiązku podatkowego stosuje się odpowiednio do importu usług.
Stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 2 u.p.t.u. obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30-go dnia od dnia wykonania usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami samolotami i śmigłowcami.
Dodatkowo w analizowanym przypadku należy mieć na uwadze, że w przypadku wykonywania usług transportu w sposób szczególny zostało określone miejsce świadczenia tych usług i co za tym idzie miejsce ich opodatkowania. Miejsce świadczenia tej usługi decyduje o miejscu (kraju) opodatkowania tej usługi.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w przypadku transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich Unii, zwanego wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów, - miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna. Wyjątkiem od tej reguł jest sytuacja, w której nabywca usługi poda dla tej czynności świadczącemu wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku VAT lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa rozpoczęcia transportu. Wtedy miejscem świadczenia usługi, a co za tym idzie opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer. - art. 28 ust. 1 i ust. 3 u.p.t.u.
Z pytania jednak nie wynikają wskazane dane umożliwiające jednoznacznie stwierdzenie gdzie dana usługa ma swoje miejsce świadczenia, zatem możemy nie mieć w tym przypadku importu usług.
Piotr Florys