Pytanie

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, podatnik VAT, wynajmowała lokal na zakład produkcyjno-montażowy. Lokal został wyremontowany zgodnie z wymogami linii produkcyjnej, koszt remontu ujęto jako inwestycje w obcym środku trwałym i amortyzowano, VAT został odliczony w całości.
Co zrobić w sytuacji, gdy osoba ta zrezygnowała z dalszego wynajmu lokalu, została wypowiedziana umowa najmu po dwóch latach, gdyż udało się wynająć inną większą i tańszą halę produkcyjną w innym mieście?
Czy należy dokonać korekty VAT?
Jak ująć to w deklaracji VAT?
Czy konieczna jest korekta? Czy ujęcie pozostałej części w koszty wpływa na obowiązek korekty VAT?

Odpowiedź

Korekta jest wymagana, gdyż zaprzestanie wykorzystywania nakładów w obcym środku trwałym we wskazanym w pytaniu przypadku nie było związane z nieprzewidzianymi okolicznościami, co powodowałoby, iż są zdarzeniem nieobjętym zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego wynika, iż wątpliwości Pytającego dotyczą kwestii zaliczenia inwestycji w obcym środku trwałym do właściwej kategorii bądź wykluczenie jej z kategorii czynności objętych obowiązkiem korekty ze względu na zmianę przeznaczenia, o której mowa w art. 91 ust. 7a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., a także okresu ewentualnej korekty. Zgodnie z tym przepisem w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty ze względu na zmianę prawa do odliczenia podatku od nabytych towarów i usług, dokonuje się w okresach 5 lub 10 letnich (dla nieruchomości).

Zgodnie z art. 22a ust. 2 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) środkami trwałymi są także bez względu na okres przewidywanego użytkowania inwestycje w obcych środkach trwałych.

Za 10-letnim okresem korekty w takiej sytuacji opowiedział się NSA w wyroku z 5 czerwca 2012 r., I FSK 1352/11, odnosząc się wprost do sytuacji zaniechania inwestycji w obcym środku trwałym (nakłady na wynajmowany lokal). Jednak była to uwaga uboczna, a nie podstawa sporu podatnika z organami. Sąd wskazał, iż obowiązek korekty występuje.

Analizując treść normy art. 91 ust. 7a u.p.t.u. należy odnieść się do tego czy mamy do czynienia z nieruchomością czy nie. Inwestycja w obcym środku trwałym nie może zostać uznana za nieruchomość, gdyż jest różnica pomiędzy "własnością" nakładów a własnością nieruchomości. Stąd powstała generalnie koncepcja inwestycji w obcych środkach trwałych, gdyż z ekonomicznego i cywilistycznego punktu widzenia "własności" charakter nakładów był całkowicie odmienny. Wydaje się, że w analizowanej normie nie chodzi o jakikolwiek związek z nieruchomością, lecz o nieruchomość będącą środkiem trwałym sensu stricte. Te same wnioski płyną z analizy treści art. 187 ust. 1 dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, s. 1 z późn. zm.), która wskazuje na "nieruchomości nabyte jako dobra inwestycyjne" i przeciwstawia to pojęciu "dóbr inwestycyjnych".

Uważam, że 10-letni okres korekty będzie dotyczył sytuacji inwestycji w budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie, a nie nakłady poczynione na obcej nieruchomości.
Odpowiadając na zadane pytanie należy wskazać, iż korekta jest wymagana, gdyż zaprzestanie wykorzystywania nakładów w obcym środku trwałym we wskazanym w pytaniu przypadku nie było związane z nieprzewidzianymi okolicznościami, po powodowałoby, iż są zdarzeniem nieobjętym zakresem art. 91 ust. 7a u.p.t.u. (zob. wyrok NSA z 17 sierpnia 2010 r., I FSK 1067/09).