W interpretacji z 20 czerwca 2025 r. (nr 0114-KDIP3-2.4011.389.2025.2.AC) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiadał na pytanie mężczyzny, który rozwiódł się w 2021 r. Sąd ustalił, że rodzice będą sprawować pieczę naprzemienną nad dziećmi. Dzieci mieszkają jednak wyłącznie z ojcem, więc nie istnieje opieka naprzemienna. Koszty utrzymania ponosi wyłącznie ojciec. Matka, co do zasady, widuje się z dziećmi w poniedziałki i to nie zawsze z uwagi na wyjazdy służbowe. Jednak w 2024 r. świadczenie o wychowawcze (tzw. 800+) wnioskowała wyłącznie matka.

Mężczyzna chciał uzyskać potwierdzenie, że może się rozliczyć jako samotny ojciec, jednak otrzymał negatywną odpowiedź. Dyrektor KIS przypomniał, że od 1 stycznia 2022 r., zgodnie z art. 6 ust. 4f ustawy o PIT, nie przyznaje się preferencji osobie, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko. Dotyczy to również sytuacji, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Skoro ustanowienie opieki naprzemiennej powoduje podział świadczenia wychowawczego pomiędzy oboje rodziców, to niezależnie od ustaleń pomiędzy rodzicami (że świadczenie będzie pobierał jeden z nich) lub braku takich ustaleń (jeden z rodziców nie zajmuje się dzieckiem i to drugi pobiera świadczenie) – prawo do preferencyjnego rozliczenia nie przysługuje.

Mimo iż mężczyzna wskazał we wniosku, że faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi sprawował tylko on, to jednak skoro po rozwodzie została orzeczona w stosunku do dzieci opieka naprzemienna, w związku z którą świadczenie wychowawcze (tzw. 500+/800+) było pobierane przez matkę, ojciec nie ma prawa do preferencji.

Przypomnijmy, że rozliczenie samotnego rodzica polega na tym, że płaci on podatek w podwójnej wysokości od połowy dochodów.

Osobą samotnie wychowującą dziecko, zgodnie z przepisami art. 6 ust. 4c ustawy, jest rodzic lub opiekun prawny, będący panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

  1. małoletnie,
  2. pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  3. pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w RP oraz w innym państwie.