Spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą jako dzierżawca jezior (chów, hodowla, odłów ryb). Jesteśmy płatnikami VAT. Posiadamy kilka rybakówek, siedziba firmy oddalona jest o 30-50 km. Ze względu na panujące tam warunki (wilgoć, kradzieże), nie mamy możliwości utworzenia stanowiska na kasę fiskalną.
Czy możliwa jest sprzedaż ryb bezpośrednio przez rybaków (samozatrudnieni) osobom fizycznym bez ewidencji sprzedaży na kasie fiskalnej? Jeśli tak, to jak należy ewidencjonować takie transakcje? Czy można sporządzać zestawienie dzienne sprzedaży ryb i na koniec dnia wprowadzać na kasę fiskalną w siedzibie firmy?
W przedmiotowej sytuacji nie ma możliwości sprzedaży ryb osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez zaewidencjonowania jej na kasie fiskalnej, a kasa powinna zostać zainstalowana we wszystkich rybakówkach, o ile tylko dochodzi tam do sprzedaży.
Obowiązek ewidencjonowania obrotu przy użyciu kasy rejestrującej wynika z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., zgodnie z którym, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Jeżeli zatem sprzedaż ryb odbywa się na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Spółka jest zobowiązana do zaewidencjonowania jej w kasie fiskalnej. Nie ma przy tym znaczenia, iż czynności te w sensie faktycznym wykonują osoby samozatrudnione, współpracujące ze spółką, gdyż obrót z tytułu tej sprzedaży (zarówno z centrali jak i z rybakówek) jest obrotem spółki.
Ani przepisy u.p.t.u., ani przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797) - dalej r.z.k.r., nie precyzują jednoznacznie gdzie powinna się znajdować kasa rejestrująca. Pewne wnioski w tym zakresie można jednak wysnuć z brzmienia § 6 ust. 1 r.z.k.r., zgodnie z którym w obowiązujących terminach podatnicy są obowiązani rozpocząć ewidencjonowanie przy zastosowaniu co najmniej 1/5 (w zaokrągleniu w górę do liczb całkowitych) liczby kas rejestrujących, która zgodnie z art. 111 ust. 4 u.p.t.u. została zgłoszona przez podatnika do naczelnika właściwego urzędu skarbowego do prowadzenia ewidencji we wszystkich miejscach prowadzenia sprzedaży, na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania. Od pierwszego dnia każdego następnego miesiąca podatnicy są obowiązani zastosować do ewidencjonowania kolejne kasy rejestrujące, w liczbie nie mniejszej niż liczba kas rejestrujących przypadająca do ewidencjonowania w pierwszym miesiącu ewidencjonowania wynikająca z dokonanego przez podatnika zgłoszenia.
Z powyższego przepisu wynika, iż kasa rejestrująca powinna się znajdować we wszystkich miejscach prowadzenia sprzedaży. Za miejsce prowadzenia sprzedaży uznać natomiast należy miejsce, w którym przyjmowane są płatności, czyli miejsce, w którym znajduje się klient w momencie sprzedaży. Na marginesie dodać można, iż do tego samego wniosku dochodzi się analizując przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338).
Zatem kasa rejestrująca powinna zostać zainstalowana we wszystkich rybakówkach, o ile tylko dochodzi tam do sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Dodać należy, iż przepisy u.p.t.u. i r.z.k.r. nie przewidują możliwości zwolnienia się z tego obowiązku ze względu na warunki panujące w miejscu instalacji kasy, takie jak wilgoć czy możliwość kradzieży.
Na marginesie zauważyć należy, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 u.p.t.u. sankcją za naruszenie obowiązku instalacji kasy (ewidencjonowania przy jej pomocy obrotu) jest pozbawienie podmiotu - do czasu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas - prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Ponadto czyn taki penalizowany jest przez art. 53 § 21, art. 60 oraz art. 62 § 4 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765 z późn. zm.).