Osoba fizyczna pracuje i mieszka w Szwajcarii, gdzie osiąga dochody ze stosunku pracy (umowa o pracę), które tam są opodatkowane. Jest Polką, ale mieszka wraz z rodziną w Szwajcarii. W Polsce nie posiada żadnego majątku ani nieruchomości. W tym roku zamierza osiągać przychody ze stosunku pracy również w Polsce. Będzie to praca na umowę o pracę, ale będzie to rodzaj telepracy (praca będzie wykonywana w domu tj. w Szwajcarii). Podatniczka tylko raz w miesiącu będzie się kontaktowała z pracodawcą w Polsce.
Czy w takiej sytuacji dochody osiągane w Szwajcarii będą musiały być również opodatkowane w Polsce na zasadzie łącznego opodatkowania?
Co w przypadku założenia własnej firmy w Polsce i osiągania dochodów z działalności gospodarczej w Polsce przy jednoczesnym osiąganiu dochodów z pracy w Szwajcarii?
Czy również będą podlegały łącznemu opodatkowaniu?
W przedstawionym stanie faktycznym, właściwe uregulowania prawne wynikają z przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Bernie dnia 2 września 1991 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 22, poz. 92) oraz ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. O ile, zgodnie z dalej przytoczona argumentacją, okaże się, że Pani miejsce zamieszkania położone jest w Szwajcarii to w Polsce będzie Pani miała obowiązek rozliczyć się tylko z dochodów uzyskanych z telepracy.
Podstawową kwestią jest ustalenia Pani miejsca zamieszkania. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f., jeżeli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski, wówczas w kraju, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Jeżeli Pani miejsce zamieszkania było by ustalone w Polsce wówczas w tym kraju jest Pani objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym zarówno od dochodów uzyskanych w Polsce, jak i Szwajcarii. Z art. 23 umowy pomiędzy Polską a Szwajcarią wynika, że przy unikaniu podwójnego opodatkowania zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją. Oznacza to, że jeżeli podatnik mający miejsce zamieszkania w Polsce uzyskuje dochody tylko i wyłącznie w Szwajcarii wówczas nie ma obowiązku składania zeznania rocznego. Dopiero z chwilą, gdy uzyska dochody (przychody) w Polsce musi złożyć druk zeznania.
Przepisy u.p.d.o.f. definiują co należy rozumieć pod pojęciem "miejsca zamieszkania". Zgodnie z art. 3 ust. 1a u.p.d.o.f. za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Z przedstawionej sytuacji wynika, że definicja ta może nie być przez Panią spełniona. Nie przebywa Pani ani nie będzie przebywać na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku. Pozostaje do ustalenia jedynie czy ma Pani w Polsce centrum interesów życiowych. Można domyślać się, ze centrum interesów gospodarczych jest położone dla Pani w Szwajcarii - tam ma Pani stałą pracę, dom bądź mieszkanie, ubezpieczenie itp. Przepisy nie definiują pojęcia "centrum interesów osobistych", niemniej organy podatkowe biorą tu pod uwagę, czy ma Pani najbliższą rodzinę: męża, dzieci w kraju, czy utrzymuje tu Pani kontakty towarzyskie itp. W mojej opinii Pani miejsce zamieszkania znajduje się w Szwajcarii - tam Pani przebywa przez cały rok podatkowy - z tego też względu w tamtejszym kraju jest Pani objęta pełnym obowiązkiem podatkowym. Tam ma Pani stałą pracę, która stanowi dla Pani podstawowe źródło dochodu, praca w Polsce ma charakter tymczasowy - jak sądzę. Najbliższa rodzina mieszka z Panią w Szwajcarii.
Jeżeli moja argumentacja okaże się zasadna i faktycznie Pani miejsce zamieszkania znajduje się za granicą wówczas nie ma Pani obowiązku rozliczać się w Polsce ze wszystkich uzyskanych przez siebie odchodów. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 2a u.p.d.o.f. osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na jej terytorium. Innymi słowy, występuje tu ograniczony obowiązek podatkowy, to oznacza że w Polsce opodatkowane są tylko dochody uzyskane w tym właśnie kraju, czyli w państwie źródła.
Nieco inaczej może przedstawiać się sytuacja, jeżeli założy Pani w Polsce działalność gospodarczą. Założenie w Polsce firmy pociąga za sobą konieczność posiadania tu np. siedziby czy miejsca zamieszkania, zgłoszenia się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, zidentyfikowania w różnych rejestrach itp. Centrum interesów gospodarczych identyfikowane jest poprzez miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, prowadzone rachunki bankowe. Jeżeli z założeniem firmy dodatkowo wiązałoby się zwiększenie częstotliwości Pani pobytu w kraju, nawiązanie kontaktów rodzinnych, przejawianie aktywności społecznej, kulturalnej, obywatelskiej, uprawianie hobby wówczas należałoby zastanowić się czy Pani miejsce zamieszkania nie powinno być zidentyfikowane w Polsce. Gdyby tak się okazało, musiałaby się Pani rozliczać w naszym kraju z całości uzyskiwanych przez siebie dochodów (przychodów).
Edyta Koślacz
Czy w takiej sytuacji dochody osiągane w Szwajcarii będą musiały być również opodatkowane w Polsce na zasadzie łącznego opodatkowania?
Co w przypadku założenia własnej firmy w Polsce i osiągania dochodów z działalności gospodarczej w Polsce przy jednoczesnym osiąganiu dochodów z pracy w Szwajcarii?
Czy również będą podlegały łącznemu opodatkowaniu?
W przedstawionym stanie faktycznym, właściwe uregulowania prawne wynikają z przepisów Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Bernie dnia 2 września 1991 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 22, poz. 92) oraz ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. O ile, zgodnie z dalej przytoczona argumentacją, okaże się, że Pani miejsce zamieszkania położone jest w Szwajcarii to w Polsce będzie Pani miała obowiązek rozliczyć się tylko z dochodów uzyskanych z telepracy.
Podstawową kwestią jest ustalenia Pani miejsca zamieszkania. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f., jeżeli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski, wówczas w kraju, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Jeżeli Pani miejsce zamieszkania było by ustalone w Polsce wówczas w tym kraju jest Pani objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym zarówno od dochodów uzyskanych w Polsce, jak i Szwajcarii. Z art. 23 umowy pomiędzy Polską a Szwajcarią wynika, że przy unikaniu podwójnego opodatkowania zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją. Oznacza to, że jeżeli podatnik mający miejsce zamieszkania w Polsce uzyskuje dochody tylko i wyłącznie w Szwajcarii wówczas nie ma obowiązku składania zeznania rocznego. Dopiero z chwilą, gdy uzyska dochody (przychody) w Polsce musi złożyć druk zeznania.
Przepisy u.p.d.o.f. definiują co należy rozumieć pod pojęciem "miejsca zamieszkania". Zgodnie z art. 3 ust. 1a u.p.d.o.f. za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Z przedstawionej sytuacji wynika, że definicja ta może nie być przez Panią spełniona. Nie przebywa Pani ani nie będzie przebywać na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku. Pozostaje do ustalenia jedynie czy ma Pani w Polsce centrum interesów życiowych. Można domyślać się, ze centrum interesów gospodarczych jest położone dla Pani w Szwajcarii - tam ma Pani stałą pracę, dom bądź mieszkanie, ubezpieczenie itp. Przepisy nie definiują pojęcia "centrum interesów osobistych", niemniej organy podatkowe biorą tu pod uwagę, czy ma Pani najbliższą rodzinę: męża, dzieci w kraju, czy utrzymuje tu Pani kontakty towarzyskie itp. W mojej opinii Pani miejsce zamieszkania znajduje się w Szwajcarii - tam Pani przebywa przez cały rok podatkowy - z tego też względu w tamtejszym kraju jest Pani objęta pełnym obowiązkiem podatkowym. Tam ma Pani stałą pracę, która stanowi dla Pani podstawowe źródło dochodu, praca w Polsce ma charakter tymczasowy - jak sądzę. Najbliższa rodzina mieszka z Panią w Szwajcarii.
Jeżeli moja argumentacja okaże się zasadna i faktycznie Pani miejsce zamieszkania znajduje się za granicą wówczas nie ma Pani obowiązku rozliczać się w Polsce ze wszystkich uzyskanych przez siebie odchodów. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 2a u.p.d.o.f. osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na jej terytorium. Innymi słowy, występuje tu ograniczony obowiązek podatkowy, to oznacza że w Polsce opodatkowane są tylko dochody uzyskane w tym właśnie kraju, czyli w państwie źródła.
Nieco inaczej może przedstawiać się sytuacja, jeżeli założy Pani w Polsce działalność gospodarczą. Założenie w Polsce firmy pociąga za sobą konieczność posiadania tu np. siedziby czy miejsca zamieszkania, zgłoszenia się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, zidentyfikowania w różnych rejestrach itp. Centrum interesów gospodarczych identyfikowane jest poprzez miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, prowadzone rachunki bankowe. Jeżeli z założeniem firmy dodatkowo wiązałoby się zwiększenie częstotliwości Pani pobytu w kraju, nawiązanie kontaktów rodzinnych, przejawianie aktywności społecznej, kulturalnej, obywatelskiej, uprawianie hobby wówczas należałoby zastanowić się czy Pani miejsce zamieszkania nie powinno być zidentyfikowane w Polsce. Gdyby tak się okazało, musiałaby się Pani rozliczać w naszym kraju z całości uzyskiwanych przez siebie dochodów (przychodów).
Edyta Koślacz