W lipcu 2023 r. uchwalono ustawę o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli, która przewidywała przyznanie bonów o wartości 2500 zł na zakup laptopa lub laptopa przeglądarkowego. Początkowo obejmowały one nauczycieli i wychowawców klas IV–VIII szkół podstawowych (publicznych i niepublicznych), nauczycieli szkół artystycznych w odpowiadających klasach oraz pracowników pedagogicznych przyporządkowanych do tych klas. Obecna koalicja rządząca zdecydowała się zrezygnować z przyznawania komputerów uczniom, ale częściowo kontynuowała przyznawanie bonów - rozszerzyła grupę uprawnionych nauczycieli o uczących w klasach I-III.

Sprawdź też w LEX: Czy nauczyciel, który kupił laptopa w ramach bonu dla nauczycieli, jeżeli odejdzie z pracy musi zwrócić laptop? >

Bon na laptopa dla nauczyciela - MEN modyfikuje program>>

 

Urlop wykluczał możliwość skorzystania z bonu

Od początku zasady programu wykluczały nauczycieli nieobecnych w pracy - z bonu nie mógł skorzystać nauczyciel, który: (art. 15 ust. 4 u.w.r.k.c.n.):

  • pozostaje w stanie nieczynnym;
  • przebywa na świadczeniu rehabilitacyjnym lub na urlopie dla poratowania zdrowia;
  • jest zawieszony w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 85t ust. 1-3 KN;
  • przebywa na urlopie bezpłatnym, trwającym nie krócej niż 14 dni;
  • jest urlopowany lub całkowicie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na podstawie ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

 

Jak wyjaśnia Joanna Lesińska, radca prawny, chodzi o nieobecność na dzień złożenia wniosku przez organ prowadzący do ministra cyfryzacji. Ze wsparcia nie skorzystają także nauczyciele:

Zobacz w LEX: Przewodnik po zmianach w prawie oświatowym i prawie pracy w oświacie 2025 >

 

Raz na urlopie, na zawsze na urlopie?

De facto - mimo że rząd z programu - co do zasady - się wycofał, na skutek rozszerzenia go o dodatkową grupę, część nauczycieli mogła składać wnioski jeszcze w sierpniu tego roku. A to skłoniło tych, którzy w 2023 r. przebywali na urlopie, ale dawno już z niego wrócili, do zadania sobie (i resortowi edukacji) pytania o to, dlaczego świadczenie miałoby ich ominąć.

Resort, w odpowiedzi na jedną z interpelacji, uznał, że nie powinien być adresatem tego pytania. - Rozwiązanie problemu nauczycieli, którzy nie mogą skorzystać ze wsparcia w formie bonu na zakup laptopa ze względu przebywanie w dniu 30 września 2023 r. na świadczeniu rehabilitacyjnym oraz na urlopie dla poratowania zdrowia, wymaga zmiany ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych nauczycieli, która jest we właściwości ministra cyfryzacji - wskazuje wiceministra Katarzyna Lubnauer.

Zobacz w LEX: Zmiany w prawie oświatowym 2025/2026 - jakie nowe wyzwania i obowiązki czekają dyrektorów szkół? >

 

Utracone, czy zawieszone?

Według Krzysztofa Lisowskiego, prawnika Związku Nauczycielstwa Polskiego, wykładnia prowadząca do wniosku, że pedagog będący na urlopie w 2023 r., na zawsze utracił prawo do bonu, jest mocno na bakier z prawem.

- Przepis okresowo pozbawia wsparcia ww. nauczycieli, mimo ujęcia ich w grupie nauczycieli uprawnionych - wskazuje. Wyjaśnia, że jeżeli nauczyciel spełniał wszystkie inne warunki, a nie otrzymał świadczenia przez to, ze był na urlopie,  to przepis hamował na ten czas możliwość procedowania wniosku. Po powrocie z urlopu taka przeszkoda znika i pedagog powinien otrzymać świadczenie.

 

- Jeżeli więc nauczyciele pozostawali w stosunku pracy na dzień 30 września 2023 r., i znajdowali się w grupie nauczycieli uprawnionych do wsparcia, ale nie otrzymali wsparcia w związku z przebywaniem na urlopie dla poratowania zdrowia, to byli i nadal są w grupie nauczycieli uprawnionych do wsparcia. Jeżeli obecnie w okresie 30 dni następujących po 1 sierpnia 2025 r. nadal nie będą ponownie z określonych względów objęci dyspozycją art. 15 ust. 4 u.w.r.k.c., wówczas nabędą prawo do wsparcia w postaci bonu na zakup laptopa. Tak więc nauczyciel, który będąc uprawnionym do wsparcia, nie otrzymał go i w dacie składania wniosku o wsparcie nie przebywa obecnie na urlopie dla poratowania zdrowia, nabywa to prawo - wyjaśnia Krzysztof Lisowski. Przypomina, że organy władzy publicznej na podstawie art. 7 Konstytucji RP mają obowiązek działać na podstawie i w granicach prawa. - Norma ta dotyczy także ministerstw. Organy władzy publicznej są więc zobowiązane do stosowania prawa, a nie jego falandyzacji. Do wiążącej interpretacji prawa uprawnione są jedynie sądy - podsumowuje prawnik.

Czytaj też w LEX: Czas pracy nauczycieli szkół w 2025 roku - po zmianach >

 

Ostatnia szansa na świadczenie

Obecny rząd wycofał się z programu „Laptop dla ucznia”, który zakładał coroczne przekazywanie komputerów czwartoklasistom. Zamiast niego powstanie program „Cyfrowy uczeń”, zgodny z przygotowywaną przez MEN polityką transformacji cyfryzacji edukacji. Nowy projekt ma bardziej kompleksowo rozwijać kompetencje cyfrowe uczniów i wspierać szkoły w unowocześnianiu nauczania. Nadwyżka około 15 tys. laptopów, które zostały zwrócone przez szkoły w roku szkolnym 2023/2024, trafi do organów prowadzących w formule konkursowej.

 

Resort zapowiadał też, że po weryfikacji skuteczności i zasadności dotychczas realizowanych działań w ramach inwestycji C2.1.2 Krajowego Planu Odbudowy, Ministerstwo Edukacji Narodowej przeprowadzi działania naprawcze, które będą obejmować:

  1. realizację zaległych kamieni milowych – w szczególności C8L (polityki cyfrowej transformacji edukacji);
  2. zaangażowanie w plan naprawczy Instytutu Badań Edukacyjnych, który na potrzeby Ministerstwa Edukacji Narodowej opracuje:
    • raport nt. wykorzystania laptopów w szkołach podstawowych wraz z rekomendacjami, dotyczącymi rodzajów sprzętu, który ma trafić na wyposażenie szkół,
    • rekomendacje w kwestii rozdysponowania wśród szkół dostępnych zasobów laptopów (które pozostały po inwestycji z 2023 r.), wraz z propozycją procedury doboru i dystrybucji;
  3. rozwijanie oferty bezpłatnych dla uczniów i nauczycieli cyfrowych narzędzi i materiałów edukacyjnych, wykorzystujących sprzęt zakupiony w ramach programu, w tym m.in.:
    • programów nauczania i scenariuszy zajęć dla nauczycieli, uwzględniających wykorzystanie w procesie kształcenia zakupionego sprzętu,
    • materiałów edukacyjnych dla ucznia, obejmujących zakres podstawy programowej do wykorzystania podczas nauki w szkole i w domu,
    • dodatkowych materiałów dla ucznia, wykraczających poza zakres podstawy programowej, umożliwiających rozwijanie ich talentów i zdolności,
    • narzędzi cyfrowych, możliwych do wykorzystania podczas realizacji zajęć,
    • narzędzi cyfrowych zwiększających poziom bezpieczeństwa uczniów, korzystających z zakupionego sprzętu,

- dostępnych m.in. na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej.

 Czytaj też w LEX: Zmiany w Karcie Nauczyciela od 1 września 2025 r. >