Projekt ustawy reguluje czas pracy na statkach żeglugi śródlądowej. Nowe przepisy są rezultatem wdrożenia do polskiego prawa wymogów dyrektywy unijnej 2014/112/UE, które uzupełniają zapisy Kodeksu pracy w stosunku do pracowników zatrudnionych na statkach żeglugi śródlądowej.

Kodeks pracy nie odpowiada w pełni potrzebom armatorów oraz pracowników zatrudnionych w sektorze żeglugi śródlądowej i w praktyce jest trudny do zastosowania ze względu na specyfikę pracy wykonywanej na statkach żeglugi śródlądowej.

Włączenie do polskiego prawa wymogów dyrektywy powinno zapewnić polskim armatorom takie same warunki organizacji pracy na statkach żeglugi śródlądowej jaką mają armatorzy pozostałych państw europejskich. W praktyce chodzi o ujednolicenie traktowania pracowników żeglugi śródlądowej w całej Unii Europejskiej, a także usprawnienie systemu obliczania czasu pracy na statkach żeglugi śródlądowej w Polsce, a w konsekwencji zwiększanie ochrony pracowników tego sektora. Nowe regulacje nie będą miały bezpośredniego wpływu na warunki i sposób pracy osób zatrudnionych na statku.

W projekcie ustawy uregulowano czas pracy osób pracujących na statkach żeglugi śródlądowej zatrudnionych na podstawie umowy o pracę – chodzi o członków załogi i personel pokładowy. Przepisy ustawy nie będą miały zastosowania do samozatrudnionych, czyli osób które w sposób niezależny i na własny rachunek eksploatują jednostki pływające (w Polsce małe przedsiębiorstwa żeglugowe to często firmy rodzinne, w których większość pracowników korzysta z samozatrudnienia).

Zgodnie z projektem ustawy, czas pracy na statku żeglugi śródlądowej będzie obejmował pracę wykonywaną na statku na polecenie pracodawcy. Pozostawanie w gotowości do wykonywania pracy na statku żeglugi śródlądowej będzie wliczane do czasu pracy. Chodzi o czas np. podczas postoju statku w związku z nieplanowanymi pracami konserwacyjnymi i remontami, w trakcie oczekiwania statku na śluzowanie oraz załadunek lub rozładunek. W transporcie śródlądowym czas pracy pracownika na pokładzie nie jest równoznaczny z czasem eksploatacji statku podczas rejsu.

 [-DOKUMENT_HTML-]

Według projektu ustawy, czas pracy w żegludze śródlądowej ma obejmować łącznie limity godzin pracy z godzinami nadliczbowymi. Określone w projekcie ustawy limity czasu pracy obejmują także czas pracy na statku pasażerskim w sezonie oraz czas pracy w porze nocnej. Wskazane limity czasu pracy będą mogły być wydłużone tylko w przypadku wystąpienia tzw. stanów nadzwyczajnych, czyli np. okresów zagrożenia bezpieczeństwa statku i ludzi znajdujących się na jego pokładzie.

W projekcie ustawy odmiennie w stosunku do Kodeksu pracy zdefiniowano „porę nocną”. Przyjęto, że w żegludze śródlądowej pora nocna to 7 godzin między godziną 23.00 a 6.00. Jednocześnie zaproponowano odpowiednią ochronę pracownikom uznanym za niezdolnych do wykonywania pracy w porze nocnej na podstawie świadectwa zdrowia (mają być przeniesieni do wykonywania pracy zgodnej z zajmowanym stanowiskiem poza porą nocną).

Proponowane regulacje uwzględniają także korzystniejsze zasady przyznawania dni odpoczynku pracownikom żeglugi śródlądowej niż przewidziano to w Kodeksie pracy. Nowe zapisy uwzględniają specyfikę i uciążliwość wykonywanej pracy. Ponadto, zdefiniowano „okres odpoczynku” jako okres poza czasem pracy na statku żeglugi śródlądowej, który obejmuje okres odpoczynku na statku w trakcie rejsu lub podczas postoju oraz okres odpoczynku na lądzie.

Założono, że pracodawca będzie musiał założyć i prowadzić odrębnie dla każdego pracownika ewidencję czasu pracy na statku żeglugi śródlądowej, przechowywanej do końca okresu rozliczeniowego. Pracodawca – do 10 dnia każdego miesiąca – ma przedstawiać pracownikowi ewidencję czasu pracy za poprzedni miesiąc. Pracownik będzie potwierdzał zgodność danych zawartych w ewidencji podpisem, a kopię ewidencji ma przechowywać przez rok. Zgodnie z projektem, okres rozliczeniowy czasu pracy trwający w dniu wejścia ustawy w życie – kończy się z upływem czasu na jaki go przyjęto.

Ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Źródło: www.premier.gov.pl