Do pierwszego czytania został skierowany senacki projekt z dnia 29 marca 2012 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk nr 288). Nowelizacja ustawy została przygotowana w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 listopada 2010 r. sygn. akt. P 29/09 (Dz. U. Nr 225, poz. 1474), który orzekł o niekonstytucyjności a zarazem niezgodności z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, przepisów na mocy których za ten sam czyn, polegający na nieopłaceniu lub opłaceniu w nienależytej wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne lub innych składek pobieranych przez ZUS, na osobę fizyczną będącą płatnikiem tych składek, można nałożyć sankcję administracyjną w postaci opłaty dodatkowej, a także karę za wykroczenie lub karę za przestępstwo.

Obecnie osoba fizyczna będąca płatnikiem składek za nieopłacenie lub opłacenie w nienależytej wysokości składek ZUS może zostać ukarana podwójnie. Może zostać na nią nałożona opłata dodatkowa, która jest wymierzana przez ZUS w przypadku nieopłacania składek lub opłacania ich w zaniżonej wysokości. Jej wysokość wynosi od 1% do 100% nieopłaconych składek i jest stosowana adekwatnie do nieprawidłowości stwierdzonych w zakresie obowiązku opłacania składek i okoliczności, które do nich doprowadziły. Jednocześnie sankcje za ten sam czyn przewidują przepisy Kodeksu karnego stanowiąc, iż ten kto, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Projekt zakłada wprowadzenie w art. 24 ust. 1 ustawy systemowej zastrzeżenia, z którego to wynikać będzie, że podleganie odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie stanowi negatywną przesłankę dla wymierzenia dodatkowej opłaty, co zdaniem projektodawców zrealizuje w zupełności wskazania płynące z rozstrzygnięcia TK. Jednocześnie ZUS nie zostanie całkowicie pozbawiony instrumentu dyscyplinującego, jakim jest dodatkowa opłata. W wypadku jednostek organizacyjnych, którym przysługuje przymiot płatnika składek, ZUS nadal będzie mógł wymierzać tego typu sankcję, natomiast w odniesieniu do osób fizycznych nadal funkcjonować będą przepisy przewidujące szeroko rozumianą odpowiedzialność karną.

Proponuje się, aby zmiana weszła w życie z dniem utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnych przepisów, tj. z dniem 31 maja 2012 r.

Źródło: www.sejm.gov.pl