Odpowiedź:

Obowiązek ubezpieczeń społecznych wobec wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. ustaje z dniem faktycznego zaprzestania przez tę spółkę wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej. Dzień faktycznego zaprzestania wykonywania przez spółkę z o.o. pozarolniczej działalności gospodarczej może, ale nie musi być tożsamy z dniem wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców KRS.

Uzasadnienie:

Dla celów ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. jest traktowany jako osoba prowadzącą pozarolniczą działalność – art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., oraz art. 5 pkt 21 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (art. 13 pkt 4 u.s.u.s. oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i art. 69 ust. 1 u.ś.o.z.).
W dotychczasowym orzecznictwie sądowym prezentowany jest pogląd, że w przypadku wspólnika spółki prawa handlowego wykonywanie pozarolniczej działalności, o którym stanowi art. 13 pkt 4 u.s.u.s., to nic innego jak posiadanie statusu wspólnika spółki prawa handlowego prowadzącej (wykonującej) działalność gospodarczą (np. wyrok SN z dnia 13 września 2010 r., II UK 82/10). Wspólnik takiej spółki podlega więc obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie posiadania statusu wspólnika w spółce wykonującej pozarolniczą działalność gospodarczą. Takie stanowisko prezentuje także ZUS, który przyjmuje, że dla obowiązku ubezpieczeń społecznych wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. decydujące znaczenie ma faktyczne wykonywanie przez spółkę z o.o. pozarolniczej działalności, a nie wpisanie takiej spółki z właściwego rejestru (indywidualna interpretacja Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 7 września 2015 r., DI/100000/43/945/2015).
Tym samym należy przyjąć, że obowiązek ubezpieczeń społecznych wobec wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. ustaje z dniem faktycznego zaprzestania przez tę spółkę wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej. Dzień faktycznego zaprzestania wykonywania przez spółkę z o.o. pozarolniczej działalności gospodarczej może, ale nie musi być tożsamy z dniem wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców KRS. Spółka z o.o. może bowiem zaprzestać wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej z dniem jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS bądź wcześniej.

Magdalena Kostrzewa,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 
Odpowiedzi udzielono  18.04.2016 r.