Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Bezpieczeństwo magazynowania substancji toksycznej w dużej mierze zależy od jej właściwości, jak również m.in. od rodzaju pomieszczenia magazynowego, stosowania odpowiednich opakowań, właściwości substancji "współprzechowywanych", czy też ilości substancji. Ta sama substancja w zależności np. od jej ilości czy rodzaju opakowania może stwarzać zupełnie różne zagrożenie. Stąd też zastosowane rozwiązania w celu ograniczenia zagrożeń związanych z magazynowaniem mogą się zdecydowanie różnić.
Zasady bezpiecznego magazynowania materiałów niebezpiecznych (w tym substancji toksycznych) w budynkach magazynowych powinny być określane przede wszystkim na podstawie wiedzy i praktyki inżynierskiej. Szczegółowe wytyczne dotyczą przede wszystkim materiałów wybuchowych petrochemicznych. Bardzo pomocna w określeniu właściwych warunków przechowywania substancji toksycznej może być karta charakterystyki danej substancji (w jednym z jej punktów określane są sposoby postępowania z substancją oraz zasady jej magazynowania).
W celu określenia warunków przechowywania substancji toksycznych należy również odwołać się do przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p
Zgodnie z § 93 r.b.h.p. materiały niebezpieczne należy przechowywać w miejscach i opakowaniach przeznaczonych do tego celu i odpowiednio oznakowanych. Pomieszczenia, aparatura, środki transportu, zbiorniki i opakowania, w których są stosowane, przemieszczane lub przechowywane materiały niebezpieczne powinny być odpowiednie do właściwości tych materiałów. W czasie transportu, składowania i stosowania materiałów niebezpiecznych należy stosować odpowiednie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej - chroniące pracowników przed szkodliwym lub niebezpiecznym działaniem tych materiałów.
W § 93-99 r.b.h.p. znajdują się dalsze wymagania względem warunków magazynowania oraz stosowania materiałów niebezpiecznych. Zgodnie z nimi zbiorniki, naczynia i inne opakowania służące do przechowywania materiałów niebezpiecznych powinny być:
1) oznakowane w sposób określony w odrębnych przepisach;
2) wykonane z materiału niepowodującego niebezpiecznych reakcji chemicznych z ich zawartością i nieulegającego uszkodzeniu w wyniku działania znajdującego się w nich materiału niebezpiecznego;
3) wytrzymałe i zabezpieczone przed uszkodzeniem z zewnątrz odpowiednio do warunków ich stosowania;
4) odpowiednio szczelne i zabezpieczone przed wydostawaniem się z nich niebezpiecznej zawartości lub dostaniem się do ich wnętrza innych substancji, które w kontakcie z ich zawartością mogą stworzyć stan zagrożenia;
5) wypełnione w sposób zapewniający wolną przestrzeń odpowiednio do możliwości termicznego rozszerzania się cieczy w warunkach przechowywania, transportu i stosowania.
Opróżnione pojemniki po materiałach niebezpiecznych przeznaczone do wielokrotnego użycia powinny spełniać ww. wymagania. Przechowywanie materiałów niebezpiecznych w pojemnikach i opakowaniach służących do środków spożywczych jest niedopuszczalne. Przy przechowywaniu ciekłego materiału niebezpiecznego w stałych zbiornikach należy:
1) stosować odpowiednie zabezpieczenia przed rozlewaniem i rozprzestrzenianiem się zawartości zbiornika w razie jego uszkodzenia, jak np. wanny, rynny, koryta, zbiorniki rezerwowe;
2) zapewnić urządzenie do bezpiecznego pomiaru ilości cieczy zawartej w zbiorniku;
3) uniemożliwić dostęp osób niepowołanych do miejsc, w których znajdują się zbiorniki.

@page_break@

Zbiorniki z ciekłymi materiałami niebezpiecznymi oraz cieczami gorącymi mogą być umieszczane nad stanowiskami pracy lub przejściami wyłącznie w przypadkach wymuszonych przez proces technologiczny. W takich przypadkach należy stosować urządzenia chroniące przed oblaniem pracowników znajdujących się pod zbiornikami. Nad pomieszczeniami, w których znajdują się stałe zbiorniki z gazami sprężonymi, skroplonymi lub rozpuszczonymi pod ciśnieniem nie mogą być organizowane stanowiska pracy.
Pakowanie, składowanie, załadunek i transport materiałów niebezpiecznych z innymi materiałami stwarzającymi dodatkowe zagrożenie na skutek wzajemnego oddziaływania tych materiałów w przypadku uszkodzenia opakowania jest niedopuszczalne. W magazynach powinny być wywieszone instrukcje określające sposób składowania, pakowania, załadunku i transportu materiałów niebezpiecznych. Z treścią instrukcji należy zapoznać pracowników zatrudnionych przy tych pracach.
Pomieszczenia przeznaczone do składowania lub stosowania materiałów niebezpiecznych pod względem pożarowym lub wybuchowym oraz w których istnieje niebezpieczeństwo wydzielania się substancji trujących albo tworzących z powietrzem mieszaniny wybuchowe, powinny być wyposażone w:
1) urządzenia zapewniające sygnalizację o zagrożeniach;
2) odpowiedni sprzęt i środki gaśnicze, środki neutralizujące, apteczki oraz odpowiednie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej, stosownie do występujących zagrożeń. Pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach wymienionych powyżej powinni mieć zapewniony stały dostęp do środków łączności na wypadek awarii, wybuchu lub pożaru. Pracodawca jest obowiązany ustalić i podać do wiadomości pracowników warunki, jakie powinny być spełnione przed wejściem pracowników do pomieszczeń, o których mowa powyżej.
W pomieszczeniach, w których w wyniku awarii mogą wydzielać się substancje toksyczne lub palne, w ilościach mogących stworzyć zagrożenie wybuchem, pracodawca powinien zapewnić awaryjną wentylację wyciągową uruchamianą od wewnątrz i z zewnątrz pomieszczeń - zapewniającą wymianę powietrza dostosowaną do przeznaczenia pomieszczeń zgodnie z właściwymi przepisami i Polskimi Normami.
Sposób składowania i stosowania materiałów niebezpiecznych powinien zapewniać:
1) zachowanie temperatur, wilgotności i ochronę przed nasłonecznieniem stosownie do rodzaju materiałów niebezpiecznych i ich właściwości;
2) przestrzeganie ograniczeń dotyczących wspólnego składowania i stosowania materiałów;
3) ograniczenie ilości jednocześnie składowanych materiałów do ilości dopuszczalnej dla danego materiału i danego pomieszczenia;
4) przestrzeganie zasad rotacji z zachowaniem dopuszczalnego czasu składowania poszczególnych materiałów;
5) zachowanie dodatkowych wymagań specyficznych dla składowania materiałów i ich stosowania;
6) rozmieszczenie materiałów w sposób umożliwiający prowadzenie kontroli składowania i składowanych materiałów.
Szczegółowe warunki składowania i stosowania materiałów niebezpiecznych powinny być określone w instrukcjach ustalających co najmniej ww. wymagania oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.