Zgodnie z § 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. poz. 1468) dozorowi technicznemu podlegają kotły cieczowe o pojemności większej niż 2 dm3, przeznaczone do podgrzewania cieczy bez zmiany stanu skupienia, z użyciem ciepła uzyskiwanego z paliwa w wyniku reakcji egzotermicznej lub z energii elektrycznej.

W myśl § 13 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269) eksploatujący urządzenie ciśnieniowe, w celu zapewnienia bezpiecznej jego eksploatacji, powinien zorganizować własne służby eksploatacyjne lub powierzyć wykonywanie czynności eksploatacyjnych odpowiednim osobom lub instytucjom oraz właściwie obsługiwać i konserwować urządzenie ciśnieniowe. Urządzenie ciśnieniowe mogą obsługiwać osoby posiadające kwalifikacje wymagane na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach oraz osoby, które odbyły przeszkolenie w odpowiednim zakresie i wykazały się znajomością instrukcji eksploatacji, a także przepisów dotyczących bhp.

Wymagania dotyczące kwalifikacji niezbędnych na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach określa rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.). Także według tego rozporządzenia eksploatacja kotłów wodnych na paliwa stałe, płynne i gazowe o mocy powyżej 50 kW wymaga posiadania świadectwa kwalifikacyjnego.

Eksploatacja urządzenia ciśnieniowego powinna również spełniać wymagania i zalecenia zawarte w instrukcji eksploatacji opracowanej przez wytwórcę urządzenia i uzupełnionej o instrukcję stanowiskową. Instrukcje eksploatacji są opracowywane z uwzględnieniem przepisów kraju wytwórcy, jak również kraju, w którym urządzenie ma być eksploatowane. Z reguły instrukcje eksploatacji kotłów wodnych podlegających dozorowi technicznemu nie zawierają zapisów o “bezobsługowej eksploatacji”, lecz stwierdzenie o ewentualnej “ograniczonej obsłudze” lub o “braku konieczności stałej obsługi”, pod warunkiem wyposażenia urządzenia w odpowiedni zabezpieczający osprzęt ciśnieniowy. Określenie “bez stałej obsługi” nie oznacza “bezobsługowo”. Wymóg stałej obsługi kotła grzewczego i podstawowe zasady bezpieczeństwa tej obsługi pracodawca powinien zawrzeć w instrukcji stanowiskowej bhp, jaką ma obowiązek opracować.

Edward Kołodziejczyk