Mobbing w wyroku sądowym
Skargę do Trybunału wniósł obywatel Hiszpanii, a sprawa dotyczyła sytuacji, w której hiszpański sąd nazwał skarżącego sprawcą mobbingu w wydanym przez siebie wyroku. Problem polegał na tym, iż wyrok nie był skierowany przeciwko skarżącemu, który miał się dopuścić mobbingu koleżanki z pracy, lecz przeciwko pracodawcy, od którego zasądzono na rzecz ofiary zadośćuczynienie. Przed Trybunałem skarżący zarzucił, że taki stan rzeczy stanowił naruszenie jego prawa do dobrego imienia, chronionego w art. 8 Konwencji o prawach człowieka.
Trybunał zgodził się ze skarżącym i potwierdził naruszenie art. 8 Konwencji, który stanowi podstawowe prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, korespondencji i dobrego imienia osoby.
Sprawdź w LEX: Mobbing i dyskryminacja w miejscu pracy - dochodzenie odszkodowania od pracodawcy >
Postępowanie przeciwko pracodawcy
Trybunał wskazał, iż w wyroku sądu hiszpańskiego skarżący został wymieniony z imienia i nazwiska jako sprawca mobbingu psychicznego powódki w zawisłej przed tym sądem sprawie. Postępowanie to nie toczyło się jednak przeciwko skarżącemu, który dowiedział się o nim z prasy, lecz przeciwko pracodawcy, to jest urzędowi administracji publicznej. Pierwotne zarzuty powódki przeciwko skarżącemu zostały oddalone wiele lat wcześniej, a powódka następnie wniosła o zadośćuczynienie od ich wspólnego pracodawcy za traktowanie, któremu została poddana. To właśnie w kontekście tego postępowania i wydanego pod jego koniec wyroku skarżący został zidentyfikowany jako sprawca mobbingu, chociaż nie był formalnie stroną przedmiotowego sporu. Trybunał w Strasburgu uznał, że okoliczność ta stanowiła ingerencję w dobre imię skarżącego, chronione w art. 8 Konwencji.
Sprawdź w LEX: Przykład kompleksowego programu antymobbingowego dla przedsiębiorstwa >
Osobę trzecią lepiej określić inicjałami
Przy ocenie proporcjonalności i zasadności ingerencji Trybunał uznał interes publiczny w zapewnieniu przejrzystości postępowania sądowego i stwierdził, że decyzja sądu o publikacji wyroku mogła mieć na celu ochronę interesu powódki poprzez uznanie faktu jej mobbingu w miejscu pracy. To powiedziawszy, jednakże, Trybunał zauważył, że sąd hiszpański nie ograniczył się jedynie do odpowiedzialności pracodawcy, to jest urzędu administracji publicznej, lecz wskazał skarżącego z imienia i nazwiska oraz opisał jego zachowanie jako przypadek wielokrotnego stosowania mobbingu psychicznego. Wyrok sądu krajowego napiętnował w ten sposób skarżącego, oddziałując tym samym na jego reputację jako pracownika oraz na jego dobre imię.
Czytaj też: Strasburg: Niejawna kontrola pracownika w sklepie to naruszenie jego prywatności >
Wskazanie skarżącego z imienia i nazwiska w zaskarżonym wyroku sądowym nie zostało poparte spójnymi powodami. Sąd hiszpański mógł użyć w swym wyroku jedynie inicjałów skarżącego i nie wiadomo, dlaczego tego nie zrobił, zwłaszcza że używanie inicjałów w takich sytuacjach jest praktykowane przez hiszpański Trybunał Konstytucyjny i sam Trybunał w Strasburgu.
Skarżący dowiedział się o wydanym wyroku z prasy, wiele lat po tym, jak pierwotna skarga powódki została oddalona. Nie był w tej sprawie przesłuchany, ani w żaden inny sposób urzędowo powiadomiony o tym, że postępowanie się toczy. Nie miał więc możliwości zareagowania i złożenia wniosku o nieujawnienie jego danych osobowych. Tym samym ingerencji w prawo do prywatności skarżącego nie towarzyszyły odpowiednie gwarancje. Miało zatem miejsce naruszenie prawa skarżącego do prywatności z art. 8 Konwencji o prawach człowieka.
Sprawdź procedurę w LEX: Postępowanie antymobbingowe w zakładzie pracy >
Ochrona dóbr osobistych
W prawie polskim podstawową regulacją dotyczącą ochrony prawa do dobrego imienia osoby zainteresowanej jest art. 23 i art. 24 kodeksu cywilnego. Omawiany wyrok stanowi wyjątkowo interesujący komentarz do ochrony czci osoby w kontekście postępowań sądowych. Trybunał w omawianym wyroku opowiedział się za dość rygorystyczną ochroną prawa do poszanowania dobrego imienia osoby w toku postępowania sądowego oraz publicznego ogłoszenia wyroku. Za zasadnością tego ujęcia przemawiają szczególne okoliczności omawianej sprawy: osoba zainteresowania nie miała wiedzy o toczącym się postępowaniu, nie brała w nim w żaden sposób udziału, a tym samym nie miała możliwości samodzielnego zadbania o poszanowanie swej prywatności i nieujawnianie swych danych. Trzeba uznać, iż to właśnie te szczególne okoliczności przesądziły o treści rozstrzygnięcia Trybunału w Strasburgu.
Vicent Del Campo przeciwko Hiszpanii - wyrok ETPC z dnia 6 listopada 2018 r., skarga nr 25527/13.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Wzór pozwu o zadośćuczynienie z tytułu mobbingu >
Przeciwdziałanie mobbingowi i procedura antymobbingowa >
Procedura antymobbingowa - przykładowa struktura >
Procedura przeciwdziałania mobbingowi - załącznik do regulaminu pracy >
Sygnalizowanie nieprawidłowości w zakładzie pracy >
Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracownika >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.