Nowelizacja została przygotowana wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2015 roku, który orzekł, że ograniczenie udziału w związkach zawodowych do pracowników zatrudnionych na etacie jest niekonstytucyjne. O zbadanie zgodności z konstytucją i prawem międzynarodowym przepisów ustawy o związkach zawodowych wniosło do TK OPZZ.
Nowe przepisy przewidują, że przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia prawa przynależności i wstępowania do związków zawodowych. Ponadto, tworzyć organizacje związkowe i wstępować do nich mogłyby także osoby prowadzące jednoosobowo działalność gospodarczą (tzw. osoby samozatrudnione), wykonujące pracę na rzecz danego podmiotu na podstawie umowy.
Przyjęte przez Senat poprawki doprecyzowują m.in. definicję pracownika i pracodawcy. Zgodnie z ustawą prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych przysługuje osobom wykonującym pracę zarobkową, przez co należy rozumieć pracownika lub osobę świadczącą pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia, oraz ma takie prawa i interesy związane z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy.
Senat wydłużył okres wejścia w życie ustawy. Zgodnie z przyjętą poprawką, nowe przepisy mają obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. Projekt nowelizacji ustawy o związkach zawodowych przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. (ks/pap)