Senat skierował do Sejmu projekt ustawy dot. zasiłków macierzyńskich

Senat skierował do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Projekt dostosowuje prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego, a dotyczy ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.

Za skierowaniem projektu do Sejmu było 82 senatorów, nikt nie głosował przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.

Celem projektu jest zbliżenie sytuacji prawnej ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, którego niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca ubezpieczenia chorobowego do sytuacji ubezpieczonego będącego pracownikiem. Chodzi o to, by podstawę wymiaru zasiłku stanowiło wynagrodzenie, które ubezpieczony osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc. Dotychczas podstawą było wynagrodzenie za niepełny miesiąc.

Z perspektywy ubezpieczenia chorobowego można wyróżnić dwie grupy ubezpieczonych: pracowników, którzy podlegają ubezpieczeniu obowiązkowo oraz osoby niebędące pracownikami (w tym przedsiębiorców), którzy podlegają ubezpieczeniu fakultatywnie (na swój wniosek). Pracownicy podlegają ubezpieczeniu od dnia rozpoczęcia pracy, a przedsiębiorcy od dnia wskazanego we wniosku. W przypadku pracowników podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi przychód. W przypadku przedsiębiorców podstawą jest zadeklarowana przez nich kwota, która musi się mieścić w widełkach: od 60 proc. prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego do 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w poprzednim kwartale. Składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi w przypadku obu grup 2,45 proc. podstawy wymiaru i jest w całości finansowana ze środków ubezpieczonych.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikom stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli powstała przed upływem tego okresu, podstawę stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. W przypadku przedsiębiorców podstawę stanowi przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu, podstawę stanowi przeciętny miesięczny przychód za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu, albo po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie, przy czym do okresów ubezpieczenia wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym.

Różnica między obiema grupami - będąca przedmiotem wyroku TK - polega na tym, że w przypadku pracowników, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca ubezpieczenia, podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie, które ubezpieczony osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc. Takiej regulacji nie ma natomiast w przypadku przedsiębiorców. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca przepracował niepełny miesiąc, dostaje zasiłek liczony tak, jakby przychód z niepełnego miesiąca był przychodem całego miesiąca. W konsekwencji w przypadku przedsiębiorcy stawka zasiłku jest znacznie mniej korzystna od stawki zasiłku, którą w porównywalnych warunkach otrzyma pracownik.