RPO wystąpił do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o wypracowanie nowych rozwiązań systemowych w sferze zabezpieczenia społecznego artystów i twórców. Niedostosowanie zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym do specyfiki działalności prowadzonej przez artystów i twórców to duży problem. Dotyczy on w szczególności wysokości i częstotliwości opłacania składki ubezpieczeniowej.

Zdaniem przedstawicieli środowiska artystów i twórców, obecne regulacje w zakresie ubezpieczeń społecznych zupełnie nie przystają do specyfiki prowadzonej przez nich działalności, a w wielu przypadkach powoduje to brak dostępu do świadczeń z systemu ubezpieczenia społecznego, w tym do świadczeń emerytalno-rentowych. Tylko nieliczna grupa artystów i twórców prowadzi swoją działalność zachowując status pracownika, niektórzy wykonują działalność w ramach samozatrudnienia lub poprzez prowadzenie działalności gospodarczej. Jednak zdecydowana większość osób z tych grup zawodowych uzyskuje nieregularne przychody z tytułu prowadzonej przez siebie działalności. Tymczasem zasady ubezpieczenia społecznego wymagają stałego, miesięcznego wnoszenia opłat składkowych w określonej wysokości. Miesięczna składka na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe twórców i artystów jest ustalana na analogicznych zasadach, jakie obowiązują przedsiębiorców. Składka na ubezpieczenia emerytalno-rentowe w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. wynosi 772,96 zł, składka zdrowotna 288,95 zł, a na Fundusz Pracy 59,61 zł.

Zdaniem RPO uzasadniony wydaje się postulat odejścia od obowiązku opłacania przez twórców i artystów składek na ZUS w takiej samej wysokości i na takich samych zasadach, jak ma to miejsce w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Rzecznik wystąpił w tej sprawie również do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, która wyraziła poparcie dla propozycji podjęcia szerokiej dyskusji z udziałem przedstawicieli środowiska twórców i artystów nad wypracowaniem odrębnych rozwiązań systemowych w sferze zabezpieczenia społecznego. Jednocześnie wskazała, że podmiotem wiodącym w zainicjowaniu i przeprowadzeniu postulowanych zmian powinien być Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Opracowanie: Agnieszka Zatyka-Szlachcic, RPE WK

Źródło: www.rpo.gov.pl, stan z dnia 27 kwietnia 2016 r.