Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Określenie "uprawnienia SEP" nie jest poprawne. Należy raczej mówić o świadectwach kwalifikacyjnych wydawanych przez komisje powołane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. SEP w tym wypadku oznacza Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Podstawowymi aktami prawnymi w zakresie kwalifikacji pracowników są ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.) – dalej pr.ener. oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.) - dalej r.k.e. Zgodnie z art. 54 ust. 1a pr.ener. sprawdzanie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych powtarza się co pięć lat.
Zgodnie z § 4 r.k.e. nie są wymagane potwierdzenia posiadania kwalifikacji w zakresie obsługi urządzeń i instalacji u użytkowników eksploatujących: urządzenia elektryczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV i mocy znamionowej nie wyższej niż 20 kW, jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi oraz urządzenia lub instalacje cieplne o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW.
Przepis § 5 r.k.e. wskazuje osoby, które dopuszcza się do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci. Chodzi o osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla rodzajów prac i stanowisk pracy związanych z eksploatacją - do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym oraz dozoru - do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym oraz stanowiska pracowników technicznych sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci. Zgodnie z § 5 ust. 2 r.k.e. prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym dotyczą wykonywania czynności: mających wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i wymagań ochrony środowiska - w zakresie obsługi; związanych z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji i sieci - w zakresie konserwacji; związanych z usuwaniem usterek, uszkodzeń oraz remontami urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadzenia ich do wymaganego stanu technicznego - w zakresie remontów; niezbędnych do instalowania i przyłączania urządzeń, instalacji i sieci - w zakresie montażu; niezbędnych do dokonania oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci - w zakresie kontrolno-pomiarowym. Rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji, określa załącznik nr 1 do r.k.e.
W grupie 1 załącznika znajdują się urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną: urządzenia: prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej bez względu na wysokość napięcia znamionowego; urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV; urządzenia, instalacje i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV; zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW; urządzenie elektrotermiczne; urządzenia do elektrolizy; sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego; elektryczna sieć trakcyjna; elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym; aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w grupie 1; urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia; urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.
W grupie 2 załącznika znajdują się urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne: kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy powyżej 50 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi; sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła powyżej 50 kW; turbiny parowe oraz wodne o mocy powyżej 50 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi; przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody, o mocy powyżej 50 kW; urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze, o mocy powyżej 50 kW; pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy, o mocy powyżej 50 kW; sprężarki o mocy powyżej 20 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych; urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw, o pojemności składowania odpowiadającej masie ponad 100 Mg; piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW; aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w grupie 2; urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia; urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.
W grupie 3 załącznika znajdują się sieci, urządzenia i instalacje gazowe, służące do wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania i zużywające paliwa gazowe: urządzenia do produkcji paliw gazowych, generatory gazu; urządzenia do przetwarzania i uzdatniania paliw gazowych, rozkładnie paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego, oczyszczalnie gazu, rozprężalnie i rozlewnie gazu płynnego, odazotownie, mieszalnie; urządzenia do magazynowania paliw gazowych; sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu wyższym od 0,4 MPa (gazociągi, stacje gazowe, tłocznie gazu); sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu do 0,4 MPa włącznie (gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe); urządzenia, instalacje i przybory gazowe o ciśnieniu do 5 kPa włącznie; urządzenia, instalacje i przybory gazowe o ciśnieniu powyżej 5 kPa; przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy powyżej 35 kW; turbiny gazowe; aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia sterowania do sieci, urządzeń i instalacji wymienionych w grupie 3.
Wymagania bhp pracowników zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych określa ponadto rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. Nr 80, poz. 912).

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.