Rozmowa: Sobiesław Jaroszek, Zastępca okręgowego inspektora pracy w Warszawie ds. prawno-organizacyjnych
Rz: Czy pracodawcy terminowo płacą wynagrodzenia?
Sobiesław Jaroszek: Niestety, w 2013 r. odnotowaliśmy więcej nieprawidłowości.
Już ponad 40 proc. skarg napływających do Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie dotyczy nieterminowego regulowania wynagrodzeń. Inspektorzy muszą więc coraz częściej kierować nakazy płatnicze do takich pracodawców. Z naszych kontroli wynika, że przyczyną niewypłacania najczęściej jest brak środków finansowych, zdarza się jednak również, że w tym samym czasie przedsiębiorcy inwestują w rozwój firmy, np. w nowe maszyny i budynki. W tych sytuacjach, nie płacąc pensji w terminie, po prostu kredytują swoją działalność kosztem pracowników.
Co grozi przedsiębiorcy, który spóźnia się z wypłatą pensji?
Każdy stwierdzony przypadek niewypłacenia wynagrodzenia lub wypłacenia nieterminowego skutkuje wszczęciem postępowania wykroczeniowego. W szczególności nakładane są na takich pracodawców mandaty bądź kierujemy wnioski o ukaranie do sądu, a w szczególnie poważnych przypadkach kierowane są zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.
A jak wyglądały kontrole zatrudniania pracowników na umowach cywilnoprawnych?
Podejmujemy coraz bardziej intensywne działania w tym zakresie. Inspektorzy pracy z okręgu mazowieckiego złożyli w zeszłym roku 35 powództw o ustalenie istnienia stosunku pracy na rzecz osób, które wykonywały obowiązki na podstawie umowy cywilnoprawnej. To znacznie więcej niż w poprzednich latach. Najczęściej sądy pracy ustalają istnienie stosunku pracy, a tym samym wygrywamy w takich procesach. Bywa, że wystarczy skierowanie przez inspektora wystąpienia pokontrolnego do pracodawcy, aby osiągnąć zamierzony skutek. W ten sposób udało się nam zapewnić w ubiegłym roku etaty ok. dwustu osobom zatrudnionym w czasie kontroli na umowach cywilnoprawnych. Nie bez znaczenia są również działania prewencyjne uświadamiające podmiotom zatrudniającym negatywne konsekwencje zastępowania umów o pracę umowami cywilnoprawnymi.