Pracownik administracji w Jastrzębskiej Spółce Węglowej Bożena B. zażądała od swego pracodawcy wypłacenia jej 14-pensji z tytułu tzw. dodatkowej nagrody rocznej. Wynosiła ona ok 6 tys. zł. Spółka odmówiła i sprawa trafiła do sądu pracy. Spór powstał na tle zawartego 6 lutego 2014 roku porozumienia zbiorowego, iż 14-tki za 2014 rok nie będą pracownikom wypłacane ze względu na trudną sytuację finansową kopalni.
Powództwo o unieważnienie wyroku
Powódka przegrała proces w pierwszej i drugiej instancji, a od wyroku w II instancji nie przysługiwała skarga kasacyjna. W tej sytuacji Bożena B. wniosła o unieważnienie prawomocnego wyroku z powodu rażącej niezgodności z prawem. Zdaniem powódki wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach naruszył art. 3 kc w związku z art. 300 kodeksu pracy. Głównym argumentem pełnomocnika powódki było stwierdzenie, że układ zbiorowy nie mógł działać wstecz. To znaczy, gdy rozpoczął się już nowy rok kalendarzowy, to w lutym nie można było podejmować porozumienia, które obejmowało pierwsze dwa miesiące 2014 roku i pracownicy stawili się do pracy.
Czytaj w LEX: Zasady zawieszania układu zbiorowego pracy >
W 2019 r. powódka wezwała zakład do próby ugodowej, by w ten sposób uniknąć przedawnienia. Ale do porozumienia nie doszło.
Czytaj też: Wniosek o nagrodę dla pracownika naukowego tylko w formie elektronicznej>>
Rozprawa kasacyjna
Ponownie sądy dwóch instancji oddaliły powództwo. Wobec tego powódka wniosła skargę kasacyjną. Jej pełnomocnik radca prawny Michał Zapart powiedział, że brak nagrody dotknął głównie starsze kobiety pracujące w administracji, a związki zawodowe zupełnie ich nie wsparły.
Następca prawny pracodawcy występujący jako interwenient uboczny oświadczył przed Sądem Najwyższym, że powódka nadużywa prawa; zgodziła się na zmianę warunków pracy i płacy w indywidualnym stosunku pracy. A "chcącemu nie dzieje się krzywda" - zaznaczył radca prawny Marek Tomiak.
SN oddala skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznał, że wyrok Sądu Okręgowego z 28 czerwca 2017 r. odpowiada prawu. - Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia ma szczególne rygory - przypomniał sędzia Bohdan Bieniek. - Tzw. 14-tka, czyli nagroda roczna nie może być porównywana do pensji. Co więcej - art. 3 kc nie retroakcji - nie ma tu zastosowania, gdyż nie jest to prawo podatkowe - dodał sędzia sprawozdawca i podkreślił, że gdyby porozumienie zawarte w 2014 roku dotyczyło nagród za 2013 rok, to rzeczywiście byłoby to niezgodne z prawem.
Sędzia przypomniał też stale aktualną uchwałę Sądu Najwyższego z 9 kwietnia 2008 r., która stanowi, że "nie nabywa prawa do nagrody jubileuszowej pracownik, który przewidziane w zakładowym układzie zbiorowym pracy warunki do tego świadczenia spełnił w okresie zawieszenia układu, chyba że co innego wynika z postanowień układu lub porozumienia o zawieszeniu jego stosowania ( II PZP 6/08).
Czytaj w LEX: Porozumienie pracodawcy z zakładową organizacją związkową, pracownikami na tle sytuacji ekonomicznej >
Sygnatura akt I BP 4/18, wyrok z 20 lutego 2020 r.
