Jeśli firma wykupi swoim pracownikom podróżującym służbowo za granicę prywatne ubezpieczenie kosztów leczenia, to nie musi płacić od ich wartości podatku dochodowego od osób fizycznych. Ubezpieczenie to nie jest bowiem przychodem.
Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie firmy, która wykupiła ubezpieczenie swoim pracownikom podróżującym służbowo za granicę. Polisa chroniła ich podczas podróży od kosztów leczenia i nieszczęśliwych wypadków. Gdyby coś się stało, ubezpieczyciel miał wypłacić pieniądze do rąk poszkodowanego.
Ubezpieczenie rozwiązywało sprawę ewentualnych roszczeń pracowników, które mogły wyniknąć z przepisów, a konkretnie z rozporządzenia MPiPS z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167). Zgodnie z nim, jeśli pracownik zachoruje w trakcie podróży, to należy się mu zwrot udokumentowanych, niezbędnych kosztów leczenia za granicą. Taką rolę miały pełnić polisy ubezpieczeniowe.
Spółka wiedziała, że co do zasady polisy ubezpieczeniowe i pakiety medyczne są przychodem ze stosunku pracy i trzeba od niego odprowadzać podatek PIT. W tym wypadku uważała, że chodzi o inną sytuację, bo wykupiła polisy w swoim interesie, a nie pracowników. Dla pewności wystąpiła jednak do dyrektora izby skarbowej z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji. Argumentowała w swoim stanowisku, że podatku PIT nie trzeba płacić, bo pracownicy i tak mają prawo do zwrotu kosztów i nie ma znaczenia, czy dostaną je od ubezpieczyciela, czy bezpośrednio od pracodawcy. Polisy zostały zatem wykupione głównie w interesie pracodawcy.
Urząd skarbowy i sąd w I instancji nie zgodzili się z takim stanowiskiem. Uważali, że pracownicy spółki uzyskają nieodpłatne świadczenie i jest to przychód z pracy, od którego należy zapłacić podatek.
Spółka złożyła skargę kasacyjną do NSA. I wygrała. Sąd uznał, że ubezpieczenie obejmuje tylko podróż służbową. Tymczasem – zgodnie z przepisami wykonawczymi w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom państwowych lub samorządowych jednostek sfery budżetowej z tytułu zagranicznej podróży służbowej – w razie choroby podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów leczenia za granicą. Sąd tłumaczył, że pracodawca po to wykupił polisy, żeby uchronić siebie przed wydatkami, które musiałby ponieść w razie choroby pracownika za granicą. I to w interesie spółki jest kupno takiego ubezpieczenia, a nie pracownika. Chodzi bowiem o zminimalizowanie firmowego ryzyka i zabezpieczenie się przed skutkami choroby pracownika w delegacji zagranicznej. Z tego powodu ubezpieczenie nie jest korzyścią dla pracownika. Nie ma nieodpłatnego świadczenia ani w ogóle żadnego przychodu. Wyrok jest prawomocny.
sygn. akt II FSK 3295/12
Agnieszka Rosa