Odpowiedź:
Datę rozpoczęcia urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wskazuje pracownik.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego udzielany jest na pisemny wniosek pracownika. Kodeks pracy nie określa jednak terminu na złożenie takiego wniosku, należałoby więc przyjąć, że pracownik może wystąpić o udzielenie takiego urlopu po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. W konsekwencji do pracownika należy też wskazanie daty rozpoczęcia urlopu (nie musi to być data sądownego powierzenia pieczy nad dzieckiem).
Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika. We wniosku pracownik wskazuje okresu, przez który zamierza wykonywać pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy oraz wymiar czasu pracy.
Jeżeli więc pracownica wystąpiła o obniżenie wymiaru czasu pracy na okres do dnia 31 grudnia 2015 r., to wcześniejszy powrót do pracy w nieobniżonym wymiarze czasu pracy może nastąpić wyłącznie za zgodą pracodawcy.
Za okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do zasiłku. W razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu nabycia prawa do zasiłku lub w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru zasiłku - art. 36 ust. 1 i art. 40 w zw. z art. 47 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159).
Zgodnie z powyższym, jeżeli do 31 grudnia 2015 r. pracownica będzie wykonywać pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy a od 1 stycznia 2016 r. rozpocznie urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, to podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego będzie stanowić wynagrodzenie ustalone dla pełnego etatu.
Katarzyna Pietruszyńska
Odpowiedzi udzielono 23.11.2015 r.
Od kiedy pracownicy przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychCzy pracownica, która będzie adoptowała dziecko musi rozpocząć urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w dniu, w którym zostaje jej sądownie powierzona piecza nad dzieckiem, czy taki urlop może rozpocząć się później?Po powrocie z poprzedniego urlopu macierzyńskiego ta sama pracownica złożyła wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do pół etatu, wniosek ten obowiązuje do dnia 31 grudnia 2015 r.Czy w razie gdyby pracownica chciała wcześniej wycofać wniosek o obniżenie czasu pracy, to pracodawca ma obowiązek taką rezygnacje uwzględnić? Czy gdyby pracownica nie wycofała wniosku o obniżenie etatu, natomiast złożyłaby wniosek o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w dniu 1 stycznia 2016 r. , to czy będzie jej przysługiwał zasiłek macierzyński liczony od wynagrodzenia po zmianie etatu (tj. za pełen etat)?
