Obowiązek zabezpieczania pracowników przed zagrożeniami i ich skutkami

W każdej firmie pracodawca ma obowiązek tak organizować, przygotowywać i prowadzić prace, żeby możliwie skutecznie chronić pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy. Takiemu zabezpieczeniu najlepiej służy systematyczna dbałość o środki ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem, a także zapewnienie potrzebnego wyposażenia oraz sprawność środków ochrony indywidualnej w sytuacjach, gdy ochrona zbiorowa jest nieskuteczna lub niemożliwa do zastosowania.
Bardzo ważne znaczenie ma również prawidłowa organizacja pracy wykonywanej równocześnie przez kilku pracowników, gdy prace te mogą ze sobą kolidować pod względem bhp, np. podczas budowy budynku na najwyższej kondygnacji rusztowania pracują murarze, a na kondygnacji tuż pod nimi inni pracownicy zakładają izolację cieplną. Taka organizacja pracy jest nieprawidłowa, ponieważ pracownicy pracujący na niższej kondygnacji rusztowania są zagrożeni uderzeniem przez spadające materiały lub narzędzia. Kierownik budowy lub mistrz nie może dopuszczać do takiej, nieprawidłowej ze względów bezpieczeństwa, pracy.
Równoczesne wykonywanie robót na różnych poziomach rusztowania jest dopuszczalne tylko pod warunkiem zachowania wymaganych odstępów między stanowiskami pracy. W powyższej sytuacji dolna ekipa od górnej powinna być oddzielona co najmniej jednym szczelnym pomostem, nie licząc pomostu, na którym pracują murarze górnej ekipy, czyli w praktyce - dwoma pomostami.

Obowiązki w razie zatrudnienia pracownika w warunkach narażenia na czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, albo na działanie szkodliwych czynników biologicznych

W przypadku zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, pracodawca ma najpierw obowiązek, jeśli to możliwe, zastąpić te substancje, preparaty, czynniki lub procesy technologiczne mniej szkodliwymi dla zdrowia lub zastosować inne dostępne środki ograniczające stopień tego narażenia - przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, czyli na miarę aktualnego rozwoju naukowego i technicznego.
Podobnie, w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych, pracodawca powinien zastosować wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe - ograniczające stopień tego narażenia – również przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Ponadto pracodawca ma obowiązek prowadzić rejestr wszystkich rodzajów prac wykonywanych w kontakcie z substancjami, preparatami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz rejestr pracowników zatrudnionych przy tych pracach. W przypadku prowadzenia prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych, pracodawca ma również obowiązek prowadzenia rejestru tych prac oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy takich pracach.

Obowiązek zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych odpowiednich posiłków i napojów

Podczas prac wykonywanych w mikroklimacie zarówno gorącym jak i zimnym oraz prac wymagających dużego wysiłku fizycznego, pracownikowi przysługują profilaktyczne posiłki i napoje. Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279) - pracodawca jest obowiązany nieodpłatnie zapewnić posiłki i napoje odpowiednie do warunków pracy, pracownikom wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8374 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet.
Nieodpłatne posiłki i napoje przysługują również pracownikom, jeżeli wykonują prace w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10°C lub powyżej 25°C i powodujące w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, albo wykonują prace na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca) wymagające wydatku energetycznego organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet – również w czasie jednej zmiany roboczej.
Pracodawca zatrudniający pracowników przy pracach wykonywanych w pomieszczeniach, w których temperatura spowodowana procesami technologicznymi jest stale wyższa niż 30°C (303 K), jest obowiązany zapewnić klimatyzowane pomieszczenie do wypoczynku, wyposażone w stoły oraz krzesła z oparciem spełniające wymagania ergonomii.