Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczył lubelskiej spółki energetycznej, która bezpłatnie udostępniła swoje pomieszczenia oraz urządzenia techniczne działającym w niej związkom zawodowym. Zrobiła to zgodnie z art. 33 ustawy o związkach zawodowych z 1991 r., który każe pracodawcom udostępnić związkom zawodowym pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania ich działalności.

Spółka była przekonana, że wydatki, które ponosi na utrzymywanie tych pomieszczeń i urządzeń technicznych, może zaliczyć do kosztów podatkowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uważała, że istnieje związek tych wydatków z osiąganymi przez nią przychodami, skoro istnienie i pomoc związkom zawodowym jest konsekwencją tego, że spółka zatrudnia pracowników, a ci z kolei generują przychody.

Na wszelki wypadek jednak spółka zwróciła się w tej sprawie do izby skarbowej o interpretację.

Izba odpowiedziała, że spółka nie wrzuci tych wydatków w koszty podatkowe. Stwierdziła, że art. 33 ustawy związkowej nie określa, kto - pracodawca czy związki - ma ponosić koszty związane z udostępnieniem pomieszczeń i urządzeń związkom zawodowym. Zdaniem izby z całą pewnością ustawa nie nakazuje spółce udostępniać ich nieodpłatnie i ponosić w związku z tym wydatków na ich utrzymanie.

Ponadto izba uznała, że ponoszenie wydatków na działalność związków zawodowych nie pozostaje w związku z przychodem spółki, bo działalność związków w zakresie obrony praw pracowników jest niezależna od działalności spółki.

Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ale ten ją oddalił. Sąd zgodził się z izbą, że nie ma związku między nieodpłatnym udostępnieniem pomieszczeń i urządzeń technicznych związkom zawodowym, a przychodem spółki. Sąd - podobnie jak izba - zwrócił też uwagę na to, że ustawa związkowa nie każe spółce udostępniać związkom zawodowym pomieszczeń i urządzeń technicznych bezpłatnie.

W środę spółka przegrała także w Naczelnym Sądzie Administracyjnym (sygn. II FSK 1460/11). Sąd kasacyjny zgodził się z WSA i izbą, że wydatki, o które pyta spółka, nie mogą być kosztem podatkowym.

Uzasadniając wyrok sędzia Aleksandra Wrzesińska-Nowacka podkreśliła, że spółka nie ma obowiązku ponosić wydatków związanych z nieodpłatnym udostępnieniem pomieszczeń związkom zawodowym, ponieważ ustawa związkowa nie nakazuje udostępniać ich bezpłatnie. Z ustawy wynika jedynie, że spółka powinna je udostępnić, ale nie jest powiedziane, kto ma ponosić koszty z tym związane - powiedziała sędzia.

Podkreśliła także, że samo wspomaganie przez spółkę związków zawodowych przez ponoszenie za nie wydatków na udostępnione pomieszczenia i urządzenia techniczne nie ma związku z przychodem spółki, bo służy tylko działalności związków zawodowych, a nie przychodom osiąganym przez spółkę.

Wyrok jest prawomocny.