Jaki jest zakres ochrony pracownika korzystającego z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, w szczególności roszczenia przysługujące pracownikowi z tego tytułu?

Odpowiedź: pracownik, w przypadku udowodnienia pracodawcy naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu ma prawo domagać się odszkodowania w wysokości minimum minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 1850 zł. należy jednak podkreślić, iż orzeczona przez sąd wysokość odszkodowania może w rzeczywistości znacznie przewyższyć ww. kwotę.
 
Uzasadnienie: zgodnie z art. 112 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Z kolei w myśl art. 113k.p. jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy - jest niedopuszczalna. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy (art. 183a § 1 k.p.).

Zasadą jest, że pracownik, wobec którego pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów (art. 183d k.p.). Z przepisu tego wynika, że ustawodawca określił tylko dolną granicę odszkodowania, tj. w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w roku 2016 wynosi 1850 zł. Tym samym przepisy prawa nie limitują górnej granicy dochodzonego odszkodowania.

Odszkodowanie to ma za zadanie wyrównać zarówno szkodę materialną, jak i niematerialną pracownika, zatem winno być rozumiane również jako zadośćuczynienie za poniesioną krzywdę Wykazanie szkody nie jest konieczne gdy pracownik dochodzi zapłaty kwoty równej kwocie wynagrodzenia minimalnego.

Pracownik oprócz szkody rzeczywistej może również domagać się zapłaty kwoty stanowiącej równowartość utraconych korzyści.

Należy jednak pamiętać, iż dochodzić roszczeń od pracodawcy można w określonym czasie gdyż zgodnie z art. 291 § 1 k.p. roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.