W większości przypadków wnioski o urlopy, które przysługują młodym rodzicom, należy składać najpóźniej 14 dni przed ich rozpoczęciem. Inaczej jest w przypadku osób objętych przepisami przejściowymi.

Chodzi tu o trzy grupy pracowników: tych, którym podstawowy urlop macierzyński kończy się pomiędzy 24 a 30 czerwca i którzy nie złożyli wniosku o dodatkowy urlop przed 17 czerwca; tych, którzy korzystali 17 czerwca z dodatkowego urlopu macierzyńskiego na starych zasadach oraz tych, których dzieci urodziły się w tym roku, ale 17 czerwca nie korzystali z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Osoby, które kończą urlop pomiędzy 24 a 30 czerwca mogą wnioskować o dodatkowy urlop macierzyński w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.

Natomiast osoby przebywające 17 czerwca na dodatkowym urlopie mają prawo wnioskować o kolejne dwa tygodnie takiego urlopu, które wprowadziła ustawa, nie później niż do dnia zakończenia wcześniej udzielonego dodatkowego urlopu.

Bezpośrednio po wykorzystaniu uzupełniającej części dodatkowego urlopu macierzyńskiego można korzystać z nowego urlopu rodzicielskiego. Wniosek w tej sprawie trzeba złożyć nie później niż do zakończenia uzupełniającej części urlopu.

Z kolei pracownik, którego dziecko urodziło się w tym roku, ale nie korzystał 17 czerwca z dodatkowego urlopu macierzyńskiego również ma prawo do kolejnych dwóch tygodni tego urlopu. Wniosek o to musi złożyć nie później niż 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy (czyli 24 czerwca), zaś urlopu należy udzielić nie później niż 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

W tym wypadku chodzi np. o sytuacje, gdy w poprzednim stanie prawnym pracownik nie korzystał w ogóle z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Jeśli najpóźniej do 24 czerwca złoży wniosek o udzielenie 6-tygodniowego dodatkowego urlopu macierzyńskiego, może z niego skorzystać - urlop rozpocznie się najpóźniej 1 lipca.

Jeśli pracownik wykorzystał 4 tygodnie dodatkowego urlopu macierzyńskiego, ale przed 17 czerwca, może do 24 czerwca złożyć wniosek o kolejne dwa tygodnie i rozpocząć korzystanie z nich nie później niż 1 lipca.

W obu przypadkach bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu można skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Wniosek w tej sprawie należy złożyć nie później niż do zakończenia korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Szczegółowe informacje oraz przykłady podobnych sytuacji można znaleźć na stronie www.rodzicielski.gov.pl w słowniczku pod hasłem "Terminy".

MPiPS przypomina, że wniosek trzeba złożyć w formie pisemnej, a pracodawca jest zobowiązany go uwzględnić.

Ustawa wprowadzająca nowe urlopu rodzicielskie weszła w życie 17 czerwca. Od tego dnia rodzicom wszystkich dzieci, urodzonych po 31 grudnia 2012 r. przysługuje 20 tygodni urlopu macierzyńskiego (w tym 14 zarezerwowanych tylko dla matki), sześć tygodni urlopu dodatkowego i 26 tygodni urlopu rodzicielskiego. Z dodatkowego oraz rodzicielskiego urlopu mogą korzystać ojciec i matka.

Wydłużony, płatny urlop obejmuje nie tylko rodziców zatrudnionych na etatach, ale wszystkich, którzy opłacają ubezpieczenie chorobowe, czyli także pracujących na umowach zlecenia i samozatrudnionych.

Przez pierwsze 26 tygodni urlopu przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. ostatniego wynagrodzenia i 60 proc. wynagrodzenia przez kolejnych 26 tygodni.

Jeśli zaś matka dziecka od razu zadeklaruje, że będzie korzystać z całości urlopu - 52 tygodni, to przez cały ten okres wypłacany będzie zasiłek w wysokości 80 proc. wynagrodzenia.