W ramach pierwszego etapu konsultacji europejskich partnerów społecznych Komisja Europejska zapytała przedstawicieli pracodawców i pracowników, czy uważają, że w odniesieniu do dyrektywy w sprawie czasu pracy (2003/88/WE) potrzebne jest podjęcie działań na poziomie UE i jaki powinien być zakres takich działań. Jest to pierwszy krok w kierunku kompleksowego przeglądu wymienionej dyrektywy, po tym jak w kwietniu 2009 r. próba zmiany obowiązujących przepisów utknęła w martwym punkcie.
W roku 2004, po szeroko zakrojonych konsultacjach Komisja przedstawiła wniosek dotyczący zmiany dyrektywy 2003/88/WE. Wniosek ten miał dostarczyć odpowiedzi na szereg problemów, które nie zostały rozwiązane w ramach istniejącego prawodawstwa i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, a zwłaszcza:
• sprecyzować zakres stosowania dyrektywy do czasu dyżurów w niektórych sektorach,
• wprowadzić więcej elastyczności do metod obliczania tygodniowego czasu pracy, a także
• poddać przeglądowi indywidualne stosowanie klauzuli „opt-out”, która umożliwia niestosowanie ograniczenia wynoszącego 48 godzin.
Niemniej jednak w kwietniu 2009 r. przedstawiciele rządów oraz Parlament Europejski uznali, że mimo przedłużających się negocjacji nie uda im się dojść do porozumienia w sprawie tego wniosku.

Tymczasem debatę rozszerzono o inne kwestie wynikające bezpośrednio z istotnych zmian, jakie zaszły na rynkach pracy w ciągu ostatnich dwudziestu lat:
• skrócenie się średniego tygodniowego czasu pracy w UE z 39 godzin w 1990 r. do 37,8 godzin w 2006 r.,
• wzrost udziału osób pracujących w niepełnym wymiarze w stosunku do całkowitej siły roboczej z 14% w 1992 r. do 18,8% w 2009 r.,
• coraz częstsze korzystanie z rozwiązań sprzyjających równowadze pomiędzy pracą a życiem osobistym, takie jak elastyczne godziny pracy, systemy „kredytu czasu”, a także ze wzrost autonomii pracowników i rozwój gospodarki opartej na wiedzy.
Dlatego też Komisja planuje kompleksowy przegląd obowiązujących przepisów w zakresie czasu pracy, który oparty zostanie na dogłębnej ocenie obecnych przepisów i analizie trudności związanych z ich stosowaniem i który doprowadzić ma do rozważenia różnych możliwości rozwiązań tych trudności. Przegląd ma również przyczynić się do realizacji celów związanych z bezpieczeństwem i zdrowiem pracowników, poprawą równowagi pomiędzy życiem zawodowym a osobistym oraz zwiększeniem elastyczności rozwiązań dla pracodawców i pracowników bez jednoczesnego zwiększania obciążeń administracyjnych przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw.

Pierwszy etap konsultacji z partnerami społecznymi stanowi ważny krok w stronę kompleksowego przeglądu dyrektywy w sprawie czasu pracy. Partnerzy społeczni mają sześć tygodni, by przekazać swoje uwagi Komisji Europejskiej. Jeśli, po zapoznaniu się z nimi, Komisja zdecyduje, że podjęcie działań na poziomie UE jest pożądane, nastąpi drugi etap konsultacji, który dotyczyć będzie treści rozważanego wniosku.