Jesień i zima to czas wzmożonych przeziębień i chorób zarówno pracowników, jak i ich dzieci. Za czas absencji chorobowej przysługują ubezpieczonym świadczenia wynikające z ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zgodnie z art. 92 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. A ten, który ukończył 50. rok życia ma prawo do wynagrodzenia chorobowego za absencję trwającą do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego. Okres 33 dni lub 14 dni niezdolności do pracy, za który pracodawca wypłaca wynagrodzenie, ustala się sumując poszczególne okresy niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, nawet jeśli między nimi występują przerwy i jeśli pracownik w danym roku kalendarzowym był zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Wynagrodzenie chorobowe, które finansuje z własnych środków pracodawca, wynosi 80% pensji pracownika, chyba że obowiązujące w danej firmie przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.

Po upływie okresów wypłacania wynagrodzenia chorobowego przez pracodawcę, od 34 dnia choroby pracownika, a od 15 dnia absencji pracownika po pięćdziesiątce, należy się zasiłek chorobowy finansowany ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Co do zasady, wynosi on 80 proc. podstawy wymiaru. Jednak chory pracownik, który trafił do szpitala, dostanie za czas pobytu w nim 70 proc. Natomiast 100 proc. zasiłku, jak i wynagrodzenia chorobowego, dostaną chore kobiety w ciąży. Zasiłek chorobowy w wysokości 80% pensji przysługuje pracownikom po 50. roku życia za czas pobytu w szpitalu przypadający od 15. do 33. dnia choroby.

Wynagrodzenie i zasiłek chorobowy wypłacane są na podstawie zwolnienia lekarskiego, popularnego ZUS-ZLA. Ubezpieczony jest zobowiązany dostarczyć ten dokument pracodawcy w ciągu 7 dni od otrzymania, licząc od następnego dnia od wystawienia zaświadczenia przez lekarza. Jeśli pracownik się spóźni, zasiłek chorobowy będzie obniżony o 25% od ósmego dnia choroby do dnia dostarczenia zwolnienia.

Pracownikowi przysługują również świadczenia z ZUS w razie choroby jego najbliższych. Zasiłek opiekuńczy należy się bez okresu wyczekiwania ubezpieczonemu, który musi zaopiekować się dzieckiem do ukończenia przez niego 8 lat w razie nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, choroby niani zatrudnionej na podstawie umowy uaktywniającej.

Zasiłek ten należy się także w razie konieczności opieki nad chorym dzieckiem do 14 lat lub innym członkiem rodziny. Prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dzieckiem przysługuje na równi matce i ojcu dziecka. Wypłaca się go tylko jednemu z rodziców - temu, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę za dany okres. Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80% podstawy wymiaru.

Przyznanie i wypłata zasiłku opiekuńczego następuje na podstawie złożonego przez ubezpieczonego wniosku na formularzu ZUS Z-15.

Opracowanie: Agnieszka Rosa