Jak długo zachowuje ważność skierowanie na badania profilaktyczne, na które kierowany jest motorniczy?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP Jak długo zachowuje ważność skierowanie na badania profilaktyczne, na które kierowany jest motorniczy...

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Jak długo zachowuje ważność skierowanie na badania profilaktyczne, na które kierowany jest motorniczy zgodnie z przepisami rozporządzenia ws. badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców? Proszę o interpretację § 2 tego rozporządzenia. Pracownik wykonuje te badania w ramach badań profilaktycznych.

Odpowiedź:

Przepisy obligujące osobę posiadającą pozwolenie na kierowanie tramwajem (motorniczego) do zgłoszenia się na badania lekarskie w ciągu 30 dni od daty otrzymania skierowania nie mają zastosowania w przypadku skierowań wydanych przez pracodawcę. Termin ten dotyczy wyłącznie badań zlecanych przez organy publiczne (np. starostę).

Uzasadnienie:

Stosownie do art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę lekarską. Na tę opiekę składają się trzy rodzaje badań: (1) wstępne, dla osób przyjmowanych do pracy lub pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe; (2) okresowe, w terminie wyznaczonym przez lekarza medycyny pracy oraz (3) kontrolne, w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą.

Aktem prawnym regulującym zagadnienie pracowniczych badań profilaktycznych jest rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.) – dalej r.b.l.p.

Jednym z najważniejszych obowiązków pracodawcy związanych z badaniami profilaktycznymi jest wydanie skierowania, którego wzór określa załącznik nr 3a do r.b.l.p., i które powinno zawierać informacje wskazane w § 4 ust. 2 r.b.l.p.

W oparciu o powyższe informacje lekarz medycyny pracy określa zakres i częstotliwość badania profilaktycznego, wykorzystując do tego celu „Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników”, stanowiące załącznik nr 1 do r.b.l.p., a także inne, szczegółowe akty prawne (np. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców, Dz. U. poz. 949) – dalej r.b.l.k. Dlatego tak istotne jest szczegółowe scharakteryzowanie stanowiska pracy w skierowaniu na badania profilaktyczne.

Przepisy § 2 r.b.l.k., z których wynika obowiązek zgłoszenia się na badania lekarskie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania skierowania na to badanie, nie mają zastosowania do badań profilaktycznych, wykonywanych na podstawie art. 229 k.p. Przepis ten stosuje się bowiem jedynie do skierowań wydanych w drodze decyzji administracyjnych (np. przez starostę w trybie art. 99 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami; tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 155 z późn. zm.) po przyłapaniu kierowcy bądź osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem, na kierowaniu pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Innym przypadkiem uprawniającym organ do wydania takiego skierowania mogą być uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia osoby uprawnionej do kierowania pojazdami.

Wobec braku uregulowań terminu ważności wydanych przez pracodawcę na podstawie art. 229 k.p. skierowań na badania profilaktyczne przeprowadzane na zasadach określonych w r.b.l.p., skierowania te zachowują ważność tak długo, jak długo istnieje potrzeba i wola stron stosunku pracy, aby badania przeprowadzić. Należy przy tym nadmienić, że pracodawcę wiążą terminy wynikające z wydanych już orzeczeń lekarskich i pracownik powinien otrzymać skierowanie w takim terminie, aby zdążył je wykonać przed upływem ważności posiadanego już orzeczenia.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 17 sierpnia 2015 r.