Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca. W przypadku braku kompetentnej osoby, która mogłaby przeprowadzić taki instruktaż, należy posiłkować się specjalistą spoza zakładu pracy.
W myśl § 11 ust. 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p., instruktaż stanowiskowy powinien przeprowadzić wyznaczony przez pracodawcę kierownik (w praktyce przełożony pracownika) lub sam pracodawca, jeżeli posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkoleni w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Powyższy przepis nie reguluje jednak jak należy postąpić w przypadku braku osób kompetentnych do przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego, a w praktyce nierzadko zdarza się, że takie sytuacje mają miejsce.
Gdy brak osób z kwalifikacjami do przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego
W przypadku gdy bezpośrednim przełożonym zatrudnianego kierownika działu/zakładu produkcyjnego jest sam pracodawca (dyrektor, prezes, etc.), który nie posiada dostatecznej wiedzy dotyczącej stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz obsługi eksploatowanych maszyn/urządzeń, nie jest on w stanie zrealizować programu instruktażu stanowiskowego. W tak szczególnej sytuacji uważam, że należy posiłkować się specjalistą spoza zakładu pracy (np. przedstawicielem producenta bądź serwisanta eksploatowanych maszyn i urządzeń), którego doświadczenie oraz wiedza na temat zagrożeń, jakie mogą stwarzać stosowane maszyny/urządzenia będzie na tyle duża, aby w pełni zrealizować dyspozycję § 9 ust. 2 r.s.b.h.p., tj. zapewnić uczestnikowi szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na stanowisku pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku. Czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony. Ponadto pracownik powinien również zostać zapoznany z oceną ryzyka zawodowego dokonaną przez pracodawcę.
Należy mieć również na uwadze, że kierownik działu/zakładu produkcyjnego będzie w przyszłości sam przeprowadzał instruktaże stanowiskowe na podległych mu stanowiskach pracy, tak więc jego szkolenie powinno być na tyle obszerne, aby pracownik poznał całą specyfikę podległej komórki (działu, zakładu, etc.).
Warto także nie czekać do końca wymaganych sześciu miesięcy od momentu podjęcia pracy przez pracownika (kierownika) na poddanie go szkoleniu okresowemu, a w miarę możliwości jak najszybciej zapewnić takie szkolenie, uwzględniając w programie metodykę prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.