– Najnowszy „Raport o pracy” Pracodawców RP stanowi syntetyczne ujęcie najważniejszych aktualnych problemów polskiego rynku pracy, będące efektem pogłębionej pracy analitycznej. Prezentujemy całościowy obraz panującej na nim sytuacji, nie ograniczając się do patrzenia na poszczególne zagadnienia wyłącznie do perspektywy czysto ekonomicznej, prawnej czy instytucjonalnej. Dzięki tak kompleksowej diagnozie mogliśmy następnie przygotować szereg rekomendacji, których realizacja znacząco pomogłaby nam sprostać wyzwaniom na przyszłość, przed którymi stoi nasz rynek pracy – podkreślił Malinowski.
Prezydent Pracodawców RP zaznaczył, że choć od 2007 r. – kiedy opublikowany został pierwszy „Raport o Pracy” – w zasadzie zniknął problem bezrobocia strukturalnego (w znacznej mierze ze względu na emigrację na Zachód), polski rynek pracy mierzymy się z poważnymi wyzwaniami: niedoborem rąk do pracy i starzeniem się społeczeństwa. W związku z tym obniżanie wieku emerytalnego jest ruchem w złą stronę i spowoduje poważne negatywne konsekwencje, nie tylko dla samego rynku pracy, ale też dla finansów publicznych.
W ocenie Prezydenta Pracodawców RP odpowiedzią na te zagrożenia mogą być między innymi aktywizacja zawodowa osób w wieku 50+ oraz otwarcie rynku pracy na pracowników ze Wschodu.
W raporcie wiele uwagi poświęcono także kwestiom podatkowym. – Pracodawcy RP zawsze byli za uproszczeniem podatków: jednolita danina może być dobrym pomysłem, ale tylko pod warunkiem, że nie będzie pretekstem do zwiększenia klina podatkowego. Oceniając propozycje w tym zakresie w ich obecnej formie, mam wrażenie, że są one jak puzzle, które niekoniecznie do siebie pasują – ocenił Malinowski. – Warto też zwrócić uwagę na powiazania między inwestycjami a tworzeniem miejsc pracy i zmniejszaniem bezrobocia. Należy dążyć do tworzenia miejsc pracy – podkreślam: na podstawie umów o pracę – dodał.
– Trwają prace nad Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, pracuje też Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy, liczymy więc, że nasze rekomendacje zostaną wzięte pod uwagę – podsumował.
Mecenas Monika Gładoch, Doradca Prezydenta Pracodawców RP, również zwróciła uwagę na wyzwania związane ze spadającą podażą pracy. – Mamy problem z aktywizacją osób w wieku 50+, zwłaszcza kobiet, a także z wejściem młodych pracowników na rynek pracy. Warto też pamiętać o dostosowaniu kształcenia do potrzeb rynku pracy – podkreśliła. – Niepokojący jest również spadek znaczenia i nadmierna regulacja układów zbiorowych pracy – dodała.
Ponadto Doradca Prezydenta Pracodawców RP zwróciła uwagę na możliwości kształtowania pozytywnych trendów na rynku pracy, jakie daje ustawa o zamówieniach publicznych, a zwłaszcza na potrzebę usunięcia kryterium najniższej ceny.
Wiceprezydent Pracodawców RP Grzegorz Dzik również podkreślił wpływ klina podatkowego na sytuację na rynku pracy. Zaznaczył, że w Polsce jest on oparty przede wszystkim o składki ZUS, które są stałe, zależne od wynagrodzenia – a więc niezwiązane z sukcesem biznesowym. – Klin jest wysoki i bardzo mało elastyczny. Należy go obniżyć, bo w obecnej formie sprzyja rozwojowi szarej strefy – ocenił.
W związku ze zbliżającą się zmianą przewodnictwa w Radzie Dialogu Społecznego (Piotra Dudę zastąpi przedstawiciel strony pracodawców) Prezydent Malinowski nawiązał również do osiągnięć Rady w pierwszym roku jej funkcjonowania.
– Dialog ruszył i jest dość intensywny. Na posiedzeniach planarnych pojawia się reprezentacja strony rządowej – troszeczkę gorzej jest na posiedzeniach zespołów problemowych, zwłaszcza w sprawach kontrowersyjnych, jak np. podatek handlowy. Zwiększyła się liczba wspólnych uchwał partnerów społecznych – ocenił. Malinowski zaznaczył też, że Wojewódzkie Rady Dialogu Społecznego funkcjonują bardzo sprawnie, a zablokowanie rządowego planu przekazania ich pod pieczę wojewodów – zamiast samorządów – było jednym z sukcesów Rady. – Napływa coraz więcej wniosków o tworzenie nowych zespołów branżowych – to świadczy o sprawnym funkcjonowaniu Rady – dodał.
Prezydent Pracodawców RP podkreślił jednak, że w dalszym ciągu występują napięcia między partnerami społecznymi a stroną rządową, spowodowane ignorowaniem ustaleń z konsultacji aktów prawnych. Dodał też, że związkom nadal często brak zdolności do kompromisu.
Malinowski zauważył, że Rada nie wykorzystała wszystkich uprawnień, jakie daje jej ustawa. – Być może w najbliższym czasie wystąpię z wnioskiem o wysłuchanie publiczne projektu ustawy dotyczącej zakazu handlu w niedzielę. Dziwi mnie, że nie zwraca się uwagi na głos konsumentów – tak, jakby w ogóle nie istnieli – zadeklarował.
– Cieszy, że w sprawach prawa pracy pracodawcy przyjmują wspólne stanowiska. Niestety i związki, i rząd często nie zwracają uwagi na nasze opinie – oceniła Monika Gładoch. Doradca Prezydenta Pracodawców RP wyraziła zaniepokojenie planami rozszerzenia ochrony dla związkowców na osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych. – Nie odejdziemy od stołu dialogu, ale jeśli sprawy będą dalej tak się toczyć, organizacje pracodawców rozważą wspólną skargę do Międzynarodowej Organizacji Pracy odnośnie naruszenia zasady autonomii partnerów społecznych w związku z regulacjami o obowiązku dofinansowywania działalności związkowej pracowników na umowach cywilnoprawnych przez pracodawców – stwierdziła Gładoch.
– Były blaski i cienie, ale najważniejsze, że dialog ruszył. Nie usuniemy wszystkich problemów, ale bardzo wiele istotnych kwestii nie udało by się rozwiązać, gdyby tego dialogu nie było – ocenił Prezydent Pracodawców RP. – Organizacje pracodawców w bardzo wielu kwestiach prezentują jednolite stanowisko, choć oczywiście nasze potrzeby nieco się różnią – choćby dlatego, że mamy różną strukturę członkostwa. Mimo to udawało nam się uzgodnić opinie, np. w sprawie podatku handlowego – zakończył.