E-zwolnienia zamiast pisemnego L-4

Propozycje zawarte w założeniach do projektu ustawy o zmianie ustawy oświadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zakładają wprowadzenie elektronicznego systemu zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy. System ma objąć zarówno wystawianie, jak i przesyłanie e-zwolnień. E-zwolnienia będą dostarczane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz płatnika składek na ubezpieczenia społeczne. Rząd założył, że nowy system wejdzie w życie 1 stycznia 2014 r.

Zmiany obejmą również zasady obliczania podstawy wymiaru zasiłku liczonej od deklarowanej podstawy wymiaru składek w przypadku zwolnienia krótszego niż 12 miesięcy. W założeniach proponowane jest uśrednienie podstawy wymiaru składki, a w konsekwencji podstawy wymiaru zasiłku w przypadku krótkiego okresu ubezpieczenia chorobowego i zadeklarowanego przychodu przekraczającego najniższą podstawę wymiaru składki. Zdaniem wnioskodawców, rozwiązanie to ograniczy skalę nadużyć (chodzi o krótki okres ubezpieczenia z wysoką podstawą wymiaru składki umożliwiającą wysokie wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego).

Przewiduje się zmiany dotyczące zasiłku opiekuńczego – zniesiony będzie obowiązek pozostawania ubezpieczonego w związku małżeńskim z rodzicem stale opiekującym się dzieckiem, jeśli poród, choroba czy pobyt w szpitalu uniemożliwia osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem do lat 8.

Lekarze będą mieli bezpłatny dostęp do danych zgromadzonych na kontach ubezpieczonych i płatników składek w zakresie niezbędnym do wystawienia zaświadczenia o niezdolności do pracy z powodu choroby. Lekarze, posiadając na swoim profilu informacyjnym dostęp do ww. danych, będą wpisywać informacje o stanie pacjenta, np. kod choroby czy okres niezdolności do pracy. Wystawione zwolnienie (wypełnione i podpisane) będzie przekazywane automatycznie na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS.

Obok e-zwolnienia przesyłanego elektronicznie do ZUS, pacjent będzie mógł otrzymać kopię zaświadczenia (wydruk e-zwolnienia) zaopatrzoną w podpis i pieczątkę lekarza. Kopia będzie sporządzana na prośbę pacjenta, np. w przypadkach, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego, na który ZUS ma przekazywać otrzymane zwolnienie.

Płatnicy składek zostaną zobowiązani do utworzenia profilu informacyjnego za pomocą systemu teleinformatycznego udostępnionego przez ZUS. Dzięki temu będą mieć dostęp do e-zwolnień swoich pracowników. Obowiązek ten nie będzie dotyczyć płatników zatrudniających do 5 osób. To właśnie tym pracodawcom muszą być dostarczone kopie (wydruk) zwolnień (w terminie do 7 dni).

Uregulowane będą również kwestie wystawiania zwolnień przez lekarzy orzeczników na skutek kontroli. Również i w tych przypadkach obowiązywać będzie zaświadczenie w formie dokumentu elektronicznego. W projekcie ustawy będą ponadto uregulowane zasady wnioskowania przez ubezpieczonego o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego.

Zakłada się, że przepisy projektowanej ustawy wejdą w życie 1 stycznia 2014 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, np. dotyczących zobowiązania płatników do utworzenia profilu informacyjnego, podstawy wymiaru zasiłków, zasiłku opiekuńczego.