Rząd proponuje wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej dla osób wykonujących pracę na podstawie określonych umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Projekt ma na celu przeciwdziałanie nadużywaniu umów cywilnoprawnych. 6 czerwca br. wpłynął on do Sejmu.

Projektowaną ustawą o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw objęte mają być umowy zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) oraz umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 Kodeksu cywilnego), wykonywane przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi na rzecz przedsiębiorcy albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.

Umowy poza stawką

Nieobjęte regulacją zostaną umowy, co do których uzgodniono wspólne stanowisko strony pracowników i strony pracodawców Rady Dialogu Społecznego. Wyłączenie to ma dotyczyć:

1) umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego, w przypadku których o miejscu i czasie wykonywania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi, a przysługujące mu wynagrodzenie jest uzależnione wyłącznie od rezultatu wykonania zlecenia lub świadczenia usług;

2) umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z o pomocy społecznej;

3) umów:

a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,

b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,

c) w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,

d) w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,

e) w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,

f) w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w placówce tej nie ma zatrudnionego dyrektora – jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba; przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której następuje rozpoczęcie usługi;

4) umów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek – jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba; przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której następuje rozpoczęcie usługi.

Zakres podmiotowy nowelizacji

Projektowane przepisy będą miały zastosowanie do umów zawartych przez osobę fizyczną albo osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniającą pracowników lub niezawierającą umów ze zleceniobiorcami, realizowanych na rzecz przedsiębiorców albo innych jednostek organizacyjnych w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.

Z uwagi na ograniczenia wynikające z art. 16 dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym, projektowana regulacja dotycząca wprowadzanej minimalnej stawki godzinowej nie będzie miała zastosowania do osób fizycznych („osób samozatrudnionych”) wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w państwie będącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Obliczanie stawki godzinowej

Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie obowiązku dotyczącego zapewnienia minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych od dnia 1 stycznia 2017 r. Wysokość tej stawki w roku 2017 ustalona zostanie w kwocie wynikającej ze zwaloryzowania kwoty 12 zł o wskaźnik wynikający z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonej na rok 2017 przez wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującą w roku 2016. Końcowy wynik obliczeń zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 5 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek.

Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r., wysokość minimalnej stawki godzinowej będzie corocznie waloryzowana o wskaźnik wynikający z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonej na rok następny przez wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującą w roku, w którym odbywają się negocjacje. Końcowy wynik obliczeń zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 5 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek.

Dla kolejnych lat wysokość tej stawki będzie obliczana przy zastosowaniu analogicznego mechanizmu. Zgodnie z powyższym, np. w 2018 r. wysokość minimalnej stawki godzinowej wynosić będzie: wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2017 r. x [wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2018 r. : wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r.] x 100%.

Corocznie ustalona wysokość minimalnej stawki godzinowej przysługującej z tytułu wykonania zlecenia lub świadczenia usług w formie kwotowej będzie ogłaszana do dnia 15 września każdego roku wraz z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę: w Monitorze Polskim w formie obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów lub w drodze rozporządzenia Rady Ministrów – w zależności od wyniku prowadzonych negocjacji na forum Rady Dialogu Społecznego.

Ochrona wynagrodzenia ze stawki godzinowej

Wynagrodzenie wynikające z minimalnej stawki godzinowej, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, jako wynagrodzenie o charakterze gwarancyjnym i alimentacyjnym, będzie podlegało szczególnej ochronie. Projekt przewiduje zakaz zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej oraz przeniesienia go na inną osobę. Wypłata wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej ma być dokonywana w formie pieniężnej. Jednym z elementów wprowadzanej ochrony jest także stworzenie gwarancji otrzymywania przez zleceniobiorcę wynagrodzenia w wysokości wynikającej z minimalnej stawki godzinowej w regularnych odstępach czasu – w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – co najmniej raz w miesiącu.

Projekt został skierowany do zaopiniowania przez Biuro legislacyjne Kancelarii Sejmu.

Opracowanie: Agnieszka Zatyka-Szlachcic, RPE WK

Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 8 czerwca 2016 r.