Dłuższy termin na udzielenie zaległego urlopu wypoczynkowego

W dniu 28 października 2011 r. została ogłoszona ustawa o redukcji niektórych obowiązków dla obywateli i przedsiębiorców. Ustawa ta przewiduje wydłużenie terminu wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego do 30 września.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, niewykorzystanie urlopu zgodnie z planem urlopów rodzi po stronie pracodawcy obowiązek jego udzielenia nie później niż do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego (art. 168 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy; tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; dalej k.p.). zasada ta nie dotyczy części urlopu udzielanego zgodnie z art. 167² k.p. (tzw. urlopu na żądanie).

Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami, urlop wypoczynkowy powinien być udzielony do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, niezależnie od tego, czy przyczyny powodujące to przesunięcie leżą po stronie pracownika, czy pracodawcy. Termin ten należy traktować jako ostateczny.

Wskazana powyżej regulacja często prowadziła do powstawania zaległości urlopowych, ponieważ udzielenie pracownikom zaległych urlopów do 31 marca następnego roku mogło przyczyniać się do dezorganizacji pracy. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2006 r., I PK 124/05), co oznacza w praktyce dla wielu pracowników konieczność wykorzystania urlopu wypoczynkowego w mniej atrakcyjnej pogodowo porze roku.

Zmiana art. 168 k.p., polega na wydłużeniu terminu na udzielenie pracownikom zaległego urlopu do dnia 30 września następnego roku. Zmiana ta pozwoli pracodawcom na większą swobodę czasową udzielania pracownikom zaległych urlopów, przez co w mniejszym stopniu będą oni narażeni na odpowiedzialność za wykroczenia przeciw prawom pracownika w związku z nieudzielaniem przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 282 § 1 pkt 2 k.p. pracodawca, który wbrew obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego podlega karze grzywny od 1000 zł do 30.000 zł.

Pracownicy, którzy mają do wykorzystania zaległy urlop wypoczynkowy będą mogli skorzystać z niego w okresie wiosennym i letnim. Podobnie jak w dotychczas obowiązujących przepisach, urlop na żądanie nie „przechodzi" na następny rok kalendarzowy.

Roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego (tak jak dotychczas) przedawniać się będzie z upływem trzech lat od dnia, w którym stało się wymagalne (art. 291 § 1 k.p.), przy czym rozpoczęcie biegu tego terminu następować będzie bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługiwał (art. 161 k.p.), bądź najpóźniej z końcem lipca następnego roku, jeżeli urlop zostanie przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (por. wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2001 r., I PKN 367/00).

 

Magdalena Barbara Rycak

Komentarz pochodzi  z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.