Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu, który jest zwolniony z wykonywania pracy min. z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniając lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,
b) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,
c) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.
2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat.
Zgodnie z powołanym wyżej przepisem rodzicie (opiekunowie dzieci) mogą otrzymać zasiłek opiekuńczy w przypadku wystąpienia wskazanej powyżej sytuacji. Warto wspomnieć, iż ubezpieczonemu rodzicowi (opiekunowi) przysługuje prawo do 60 dni zasiłku opiekuńczego w danym roku kalendarzowym. Zasiłek opiekuńczy przysługuje zarówno na dziecko zdrowe o ile nie ukończyło 8 lat życia i dziecko chore do ukończenia przez nie 14 roku życia.
Przykład 1:
Pracownik ma dwójkę małych dzieci w wieku 4 i 5 lat, dzieci chodzą do tego samego przedszkola. W przedszkolu na miesiąc lipiec została wyznaczona przerwa wakacyjna, przedszkole w tym miesiącu będzie nieczynne. Rodzice otrzymali o informację o planowanej przerwie wakacyjnej w styczniu czyli sześć miesięcy przed planowaną przerwą w pracy przedszkola. W tej sytuacji pracownikowi nie będzie przysługiwał zasiłek opiekuńczy z uwagi na fakt, iż nie występuje tutaj sytuacja nieprzewidzianego zamknięcia przedszkola.
Przykład 2:
Pracownica urodziła dziecko i przez kilka dni ze względów zdrowotnych musiała pozostać w szpitalu. Dziecko urodziło się zdrowe i zostało wypisane ze szpitala do domu. Dzieckiem w czasie choroby matki dziecka będzie zajmował się ojciec dziecka prowadzący działalność gospodarczą i opłacający składkę na ubezpieczenie chorobowe. W tej sytuacji ojcu dziecka przysługuje zasiłek opiekuńczy.